Wat zijn aambeien?

Aambeien zijn vaak bobbeltjes aan de binnenkant van de darm, vlak voor de anus. Ze kunnen zowel aan de binnenkant van de anus zitten als naar buiten komen.

Wat zijn de symptomen van aambeien?

Bij aambeien kunnen de volgende symptomen optreden:

• Er kan een beetje bloed aanwezig zijn bij de ontlasting of op het toiletpapier tijdens het afvegen.
• Er kan een beetje slijm aanwezig zijn bij de ontlasting.
• Je kunt jeuk ervaren in de bilspleet.
• Er kan een branderig gevoel rond de anus zijn.
• Er kan pijn optreden bij de anus.
• Het kan voelen alsof er iets op de anus drukt.
• Je kunt een bobbeltje bij de anus zien of voelen.
• Soms kan er een klein beetje ontlasting verloren gaan.

Hoe ontstaan aambeien?

Aambeien ontstaan wanneer er te veel druk op de anus komt te staan. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door:

• Te hard persen tijdens de stoelgang.
• Hard persen tijdens een bevalling.
• Langdurig hoesten.

Waarom pers je hard tijdens de stoelgang?

Bij harde ontlasting is er vaak hard persen nodig om dit eruit te krijgen. Verstopping kan leiden tot harde ontlasting.

Zijn aambeien gevaarlijk?

Aambeien zijn meestal niet gevaarlijk en verdwijnen vaak vanzelf.

Wat kan ik zelf doen bij aambeien?

Om ervoor te zorgen dat de stoelgang zacht blijft en verstopping voorkomen wordt, kun je het volgende doen:

• Drink dagelijks minstens 1,5 tot 2 liter vocht.
• Blijf dagelijks minstens een half uur actief bewegen. Dit kan bijvoorbeeld wandelen, rennen, fietsen, zwemmen of tuinieren zijn.
• Eet gezond met voldoende vezels. Denk aan volkoren brood, volkoren pasta, zilvervliesrijst, bonen, groente, fruit en noten.
• Ga direct naar het toilet wanneer je de aandrang voelt om te ontlasten. Het uitstellen van de stoelgang kan ervoor zorgen dat de ontlasting harder wordt.

Daarnaast kunnen de volgende tips helpen bij aambeien:

• Gebruik zacht wc-papier.
• Je kunt de bilspleet afvegen met een nat doekje en deze daarna goed droogdeppen.
• Vermijd vochtig toiletpapier met alcohol of parfum.
• Duw aambeien voorzichtig naar binnen als dit mogelijk is, dit kan de pijn verminderen.

Medicatie bij aambeien

Er zijn verschillende medicijnen verkrijgbaar bij Avondmedicijn.nl die kunnen helpen bij pijn en jeuk veroorzaakt door aambeien.

Gebruik bijvoorbeeld een van deze medicijnen:

• Vaseline-cetomacrogol-crème of zinksulfaat op de huid. Breng tweemaal per dag aan en na elke stoelgang.
• Zinkoxide-zetpillen voor in de anus. Lees de bijsluiter voor het juiste gebruik.
• Lidocaïne op de huid of lidocaïne-zinksulfaat-crème. Breng tweemaal per dag aan en na elke stoelgang. Niet langer dan 4 weken smeren.

Wanneer moet ik contact opnemen met mijn huisarts bij aambeien?

Neem contact op met je huisarts als een of meer van de volgende situaties van toepassing zijn:

• Je ziet bloed of slijm bij de ontlasting en je weet niet zeker of dit door aambeien komt.
• Je voelt een bobbeltje bij de anus en je weet niet zeker of dit een aambei is.
• Je hebt een grote pijnlijke bobbel bij de anus.
• Je blijft pijn of bloed bij de ontlasting ervaren, zelfs na het volgen van de adviezen.

Wat is acne?

Acne, ook wel bekend als puistjes, is iets wat bijna iedereen in de puberteit krijgt. Het kan echter ook op volwassen leeftijd voorkomen.

De puistjes verschijnen voornamelijk in het gezicht, op de borst, rug en schouders.

Normaal gesproken genezen de puistjes vanzelf, maar er komen vaak nieuwe bij.

Welke symptomen horen bij acne?

Bij acne krijg je verschillende soorten puisten:

• Puisten met een wit bultje
• Puisten met een zwart puntje, oftewel mee-eters
• Rode puisten
• Puisten met een geel bultje
• Soms kunnen de puistjes kleine littekens achterlaten.

Wat veroorzaakt acne?

Tijdens de puberteit zorgen hormonen voor veranderingen in de huid:

• De talgklieren in de huid produceren meer talg, een vettige stof.
• De klieren kunnen verstopt raken door talg, dode huidcellen en bacteriën, wat resulteert in puistjes met een wit bultje of een zwart puntje (mee-eters).
• Een verstopte klier kan ontstoken raken, waardoor de puistjes rood worden of een bultje met gele pus krijgen.

Bijna iedereen krijgt puistjes in de puberteit, maar de ernst ervan verschilt per persoon. Artsen weten niet precies waarom het bij iedereen anders is.

Acne kan deels erfelijk zijn en in sommige families vaker voorkomen.

Bepaalde medicijnen, zoals ontstekingsremmers (corticosteroïden) en epilepsie medicijnen, kunnen acne verergeren.

Acne wordt niet veroorzaakt door: onvoldoende wassen, snoep of specifiek voedsel of drinken, make-up, roken, stress, zweten, of seks met anderen of zelfbevrediging.

Adviezen voor het omgaan met acne

Deze adviezen kunnen helpen bij het omgaan met acne:

• Was je huid: Reinig je gezicht dagelijks met lauw water en eventueel een zeepvrije zeep. Dep je huid voorzichtig droog. Wrijven, scrubben en overmatig wassen irriteert de huid en helpt niet.
• Knijp of peuter niet aan puistjes: Hierdoor kunnen littekens ontstaan.
• Gebruik make-up zonder olie en verwijder het dagelijks van je gezicht. Als je crèmes wilt gebruiken, zoals dagcrèmes of zonnebrandcrèmes, kies dan voor producten zonder olie om een vette huid te voorkomen.
• Eet en drink gezond: Er is geen overtuigend bewijs dat specifiek voedsel of drinken acne kan verminderen. Als je merkt dat je na het eten van bepaald voedsel meer puistjes krijgt, kun je proberen dit voor een tijdje te vermijden, maar zorg ervoor dat je een gezond voedingspatroon behoudt.
• Bescherm je huid tegen de zon: Bescherm je huid goed tegen de zon, aangezien blootstelling aan de zon geen effect heeft op acne. Zonnebanken helpen ook niet. In vochtige omgevingen kunnen puistjes verergeren door de zon, zoals in tropische gebieden.

Zelf acne behandelen

Behandel acne met benzoylperoxide gel: Je kunt zelf je huid behandelen met benzoylperoxide gel, deze remt ontstekingen en doodt bacteriën. De gel is zonder recept verkrijgbaar bij Avondmedicijn.nl.

Gebruik van benzoylperoxide gel:

• Breng de gel elke avond aan op de huid met acne.
• Als je een gevoelige of getinte huid hebt, gebruik de gel dan in het begin om de dag.
• Was de gel ’s ochtends weer van je huid af.
• Gebruik de gel minimaal 4 tot 6 weken voordat je resultaten ziet. Lees de bijsluiter voor gebruik.

Bijwerkingen: In het begin kan je huid rood, branderig of schilferig worden.

Je kunt de huid dan insmeren met een verzachtende en beschermende crème of zalf. Pas op dat de gel niet op je haar, kleding, bril of sieraden komt, aangezien dit de kleur kan beïnvloeden. Vermijd zonblootstelling vlak voor of na het aanbrengen van de gel en gebruik altijd zonnebrandcrème met factor 15 of hoger als je benzoylperoxide gebruikt.

Het verloop van acne:

Acne gaat vanzelf over, maar het kan enige jaren duren. Het kan onzekerheid of ongelukkigheid veroorzaken, dus praat erover met anderen om te beseffen dat je niet de enige bent. Als benzoylperoxide gel niet voldoende helpt, bespreek dit dan met je huisarts om te zien welke andere behandelingen mogelijk zijn.

Hooikoorts wat is het?

Hooikoorts is een allergische reactie veroorzaakt door stuifmeel van bepaalde grassen of bomen. Stuifmeel wordt ook wel pollen genoemd.

De symptomen ontstaan wanneer het stuifmeel in contact komt met je ogen, neus, mond, keel of luchtpijp. Hierdoor zwellen de slijmvliezen op en produceren ze meer slijm.

Hooikoorts is vervelend, maar niet gevaarlijk. De symptomen verdwijnen vanzelf wanneer het stuifmeel uit de lucht verdwijnt.

Wat zijn de symptomen van hooikoorts?

Hooikoorts kan de volgende symptomen veroorzaken:

• Jeuk aan de neus
• Een verstopte neus of loopneus
• Niezen
• Jeukende ogen
• Tranende ogen
• Een droge keel, soms gepaard gaand met kriebelhoest
• Een vol gevoel in het hoofd
• Koortsig gevoel
• Vermoeidheid
• Benauwdheid
• Piepend geluid tijdens ademhalen

Al deze symptomen kunnen ook door andere oorzaken veroorzaakt worden. Je kan bijvoorbeeld ook allergisch zijn voor katten of huisstofmijt. Hooikoortssymptomen treden alleen op wanneer grassen en bomen in bloei staan.

Waarom krijg je hooikoorts?

Hooikoorts wordt veroorzaakt door stuifmeel (pollen) in de lucht. Bij mensen met hooikoorts reageert het lichaam niet goed op stuifmeel. Het slijmvlies in de neus, keel en luchtwegen zwelt op en produceert meer slijm. Ook kan het slijmvlies van de ogen dik worden, wat leidt tot jeuk en tranende ogen.

Hooikoorts treedt op wanneer er stuifmeel in de lucht aanwezig is:

• Hooikoorts door bomen begint in februari of maart. De meeste symptomen treden op tussen maart en eind mei.
• Hooikoorts door gras begint in april of mei. De meeste symptomen treden op tussen mei en augustus.

Als de temperatuur in het vroege deel van het jaar hoger is, bloeien bomen en grassen ook sneller. Dit kan ertoe leiden dat hooikoortssymptomen eerder in het jaar optreden.

Sommige mensen hebben gedurende deze maanden voortdurend last van hooikoorts, terwijl anderen af en toe een dag symptomen ervaren.

Stuifmeel verspreidt zich voornamelijk op zonnige, winderige dagen. Dit kan leiden tot verergering van hooikoortssymptomen.

Het is niet bekend waarom sommige mensen hooikoorts krijgen en anderen niet. In sommige families komt hooikoorts vaker voor dan in andere.

De aanleg om hooikoorts te ontwikkelen is aanwezig vanaf de geboorte, maar de symptomen van hooikoorts treden pas enkele jaren later op.

Adviezen voor hooikoorts

Er is geen genezing voor hooikoorts, maar je kan proberen om contact met stuifmeel te vermijden.

• Op zonnige en winderige dagen is er veel stuifmeel in de lucht. Blijf dan binnen om symptomen te voorkomen en houd ramen gesloten om te voorkomen dat stuifmeel naar binnen waait.
• Je kan op internet of via een app controleren of er veel stuifmeel (pollen) in de lucht zit.
• Draag een zonnebril buitenshuis.
• Maai zelf geen gras.
• Droog de was niet buiten, omdat er dan stuifmeel op kan komen.
• Aan zee en hoog in de bergen is er minder stuifmeel in de lucht dan in het binnenland. Tijdens vakanties kan je er bijvoorbeeld voor kiezen om daar naartoe te gaan.

Als deze adviezen onvoldoende helpen, kan je de neus spoelen met een zoutoplossing (fysiologisch zout). Dit kan zo vaak als gewenst worden gedaan. Bij Avondmedicijn.nl kan je neusspray met een zoutoplossing kopen.

Medicatie bij hooikoorts

Als de adviezen en het spoelen met zout water onvoldoende helpen tegen hooikoortssymptomen, kan je  medicatie gebruiken. Medicijnen tegen hooikoorts worden vaak in de vorm van een neusspray voorgeschreven. Snuit altijd eerst je neus voordat je de spray gebruikt. Op inhalatorgebruik.nl en apotheek.nl staat beschreven hoe je een neusspray gebruikt.

Als je af en toe hooikoortssymptomen hebt:

Deze medicijnen zijn beschikbaar als neusspray en tabletten.

De neusspray werkt binnen vijftien minuten, de tabletten werken binnen enkele uren.
Je hoeft de medicijnen niet dagelijks te gebruiken. Neem het medicijn zodra symptomen optreden of als je  verwacht symptomen te krijgen.

Probeer te stoppen met het medicijn wanneer de symptomen een tijdje verdwenen zijn.
Er is geen bezwaar om deze medicijnen langdurig te gebruiken. Volg het advies van een huisarts op.

De tabletten helpen meestal ook tegen jeukende ogen.
Van sommige tabletten kun je slaperig worden. Dit kan gevaarlijk zijn, bijvoorbeeld tijdens het autorijden.

• Voorbeelden van allergiemedicatie zijn:Neusspray met azelastine of levocabastine
• Tabletten met cetirizine of desloratadine
• Lees altijd de bijsluiter zorgvuldig door.

Wanneer moet je de huisarts bellen bij hooikoorts?

Neem contact op met de huisarts of maak een afspraak als je een of meer van de volgende symptomen hebt:

– Als je denkt dat je hooikoorts hebt en de symptomen wil verminderen.
– Als je hooikoorts hebt en de medicatie niet voldoende helpt.

Wat houdt diarree in bij kinderen?

Diarree bij kinderen wordt gekenmerkt door dunne, waterige ontlasting. De ontlasting komt veel vaker per dag voor dan normaal.

Diarree bij baby’s en kinderen komt vaak voor.

Symptomen van diarree bij kinderen:

– Overgeven
– Buikpijn en krampen
– Bij krampen huilt het kind plotseling en spuit de diarree eruit
– Koorts

Wat zijn de oorzaken van diarree bij kinderen?

Diarree bij kinderen kan veroorzaakt worden door verschillende factoren:

• Diarree wordt meestal veroorzaakt door een virus in de darm, ook wel bekend als buikgriep
• Kinderen krijgen virussen op hun handen, bijvoorbeeld door het aanraken van een wc-bril die besmet is met een darmvirus
• Virussen komen het lichaam binnen wanneer het kind eet met ongewassen handen of vingers in de mond steekt
• De virussen komen in de darm terecht en zorgen ervoor dat de darmwand ontstoken raakt, waardoor de darmwand minder vocht kan opnemen. Hierdoor blijft er veel vocht in de darm zitten en wordt de ontlasting dunner.
• Diarree kan ook veroorzaakt worden door besmet voedsel of drinken met bacteriën.
• Kinderen kunnen ook diarree krijgen als ze veel vruchtensap drinken, zoals appelsap. Dit komt doordat vruchtensap veel suiker bevat. Ook light frisdrank kan diarree veroorzaken.
• Diarree door vruchtensap komt vooral voor bij peuters, waarbij het kind verder niet ziek is.
• Te veel melk en melkproducten kunnen ook diarree veroorzaken, mogelijk omdat het kind lactose-intolerant is. Dit is een suiker die in melk zit.
• Soms denken ouders dat het kind niet goed tegen melkproducten kan, maar in de meeste gevallen wordt de diarree veroorzaakt door te veel melk en niet door een allergie.

Tips voor voeding en drinken als je kind diarree heeft:

• Zorg ervoor dat je kind voldoende drinkt.

Voor baby’s, volg deze richtlijnen:

• Blijf borstvoeding of flesvoeding geven.
• Geef dezelfde flesvoeding als normaal en voeg geen extra water toe.
• Geef de borst of fles vaker als je kind erom vraagt.
• Geef je kind tussen de voedingen door zo vaak mogelijk een paar slokjes water, bijvoorbeeld elke 5 minuten.
• Je kunt water in de speen van de fles doen of kleine hoeveelheden water geven met een lepeltje.
• Het kan zijn dat je kind na het drinken telkens overgeeft, maar blijf toch vocht geven. Zelfs als je kind overgeeft, blijft er nog wat vocht binnen.

Voor peuters en oudere kinderen, volg deze richtlijnen:

• Geef je kind na elke keer diarree extra drinken naast de normale dagelijkse hoeveelheid. Kies drankjes die je kind lekker vindt.
• Als je kind overgeeft, geef dan regelmatig kleine hoeveelheden drank. Bijvoorbeeld elke 5 minuten een slokje of 1-2 eetlepels.
• Zorg ervoor dat je kind niet te veel in één keer drinkt, anders kan het weer overgeven.
• Het kan zijn dat je kind na een paar slokjes meteen weer moet overgeven, maar blijf toch vocht geven. Elke keer blijft er wat vocht binnen.
• Als het overgeven minder wordt, kan je kind weer normale hoeveelheden tegelijk drinken. Dan is het niet meer nodig om elke 5 minuten te drinken.

Laat je kind eten waar het zin in heeft.

• Een paar dagen minder eten is niet erg. Het is belangrijker dat je kind voldoende drinkt.
• Je kind zal vanzelf weer gaan eten zodra het zich beter voelt.
• Als je kind weer trek krijgt, maar nog niet volledig hersteld is, begin dan met kleine porties eten en geef het eten waar je kind zin in heeft.
• Zelfs bij ernstige diarree blijft het lichaam voedingsstoffen opnemen uit ongeveer de helft van het voedsel.

Let op tekenen van uitdroging bij je kind.

Kinderen van 2 jaar en  jonger  kunnen snel uitdrogen, soms al binnen 24 uur, vooral baby’s jonger dan 3 maanden.
Kinderen van 2 jaar en ouder kunnen binnen 2-3 dagen uitdrogen.

Je kind kan snel uitdrogen als het een of meer van de volgende symptomen heeft:

• Meer dan 6 keer per dag diarree.
• Diarree en overgeven.
• Koorts (38 graden of hoger) in combinatie met diarree of overgeven.
• Minder drinken dan normaal, in combinatie met diarree of overgeven.

Tekenen van uitdroging bij je kind zijn onder andere:

• Ernstige dorst.
• Niet plassen gedurende een halve dag of langer, of geen natte luier.
• Een droge mond.
• Huilen zonder tranen.
• Snelle hartslag.

• Niet zelf proberen een soort ORS te maken door suiker en zout toe te voegen. Dit zal niet voldoende helpen. Appelsap vermengd met water is ook minder effectief dan ORS.
• Geef direct je kind na elke keer diarree of overgeven ORS. Als dit niet lukt, geef je kind dan gedurende de dag regelmatig kleine slokjes ORS. Je kunt dit doen met behulp van een lepel of een rietje.
• Bij baby’s geef je de ORS vóór de borstvoeding of flesvoeding. Geef daarna de normale hoeveelheid voeding. Tussen de voedingen door kun je steeds wat slokjes ORS geven. Je kunt bijvoorbeeld een beetje ORS in de speen van de fles doen of op een lepeltje.
• Blijft je kind vaak overgeven, kun je toch ORS blijven geven. Er zal altijd wel iets binnenblijven.
• Blijf ORS geven zolang je kind last heeft van overgeven of diarree.
• Naast ORS mag je kind ook andere drankjes drinken als het daar zin in heeft.

Kinderen vinden ORS soms vies. Als je kind echt niet wil, geef dan iets anders te drinken. belangrijkste blijft dat er vocht binnenkomt. Echter, als je kind symptomen van uitdroging vertoont, is het belangrijk dat je kind ORS krijgt.

Hoe voorkom je verspreiding

Om verspreiding van buikgriep te voorkomen, is het belangrijk om goede hygiënepraktijken te volgen,

• zoals regelmatig handen wassen met water en zeep,
• de wc schoon houden,
• borden, bekers en bestek goed afwassen,
• speelgoed regelmatig schoonmaken.

Griep wat is het ?

Griep, ook wel bekend als het influenzavirus, is een ziekte die plotseling optreedt en gepaard gaat met symptomen zoals koorts, hoesten, niezen en keelpijn. Het virus is besmettelijk en kan worden overgedragen op anderen, waardoor zij ook ziek worden. Griep komt vooral voor tussen december en april. Het verschilt van een verkoudheid, waarbij men meestal minder ziek is.

Welke klachten bij griep:

Bij griep kunnen binnen een paar uur

• koorts (38 graden of hoger)
• hoofdpijn,
• spierpijn en een ziek gevoel optreden.
• Daarnaast kunnen ook hoesten, keelpijn en ademhalingsproblemen voorkomen.

De ernst van de ziekte varieert van persoon tot persoon. Sommige mensen ervaren slechts milde symptomen en hebben weinig last, terwijl anderen ernstig ziek kunnen worden en zelfs in het ziekenhuis moeten worden opgenomen, vooral als ze een verzwakt immuunsysteem hebben.

Hoe krijg je griep:

• Griep wordt voornamelijk verspreid via snot, slijm en speekseldeeltjes.
• Als iemand met griep hoest, niest of praat, kan het virus worden ingeademd.
• Ook kan het virus worden overgedragen door fysiek contact, zoals handen schudden en vervolgens met de hand aan de neus of mond komen.

De besmettelijkheid van griep

• begint al één dag voordat de symptomen optreden en is het hoogst op de derde dag van de ziekte.
• Meestal is men niet meer besmettelijk 5 tot 9 dagen na het begin van de ziekte,
• jonge kinderen kunnen langer besmettelijk zijn.
• Mensen met een verzwakt immuunsysteem kunnen echter nog weken of maanden na het ziek worden anderen besmetten.

Het risico op ernstige ziekte door griep is groter

• voor mensen ouder dan 60 jaar,
• mensen die in een verpleeghuis wonen
• mensen met bepaalde medische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, longziekten, diabetes, nieraandoeningen, spier- en hersenziekten en een verzwakt immuunsysteem.
• Zwangere vrouwen hebben ook een verhoogd risico en kunnen meestal een griepprik krijgen.

Bij griep is het belangrij:

• voldoende water te drinken en rustig aan te doen. B
• edrust is meestal niet noodzakelijk, maar als men zich erg ziek voelt is het goed om regelmatig even op te staan en kort te bewegen om bloedproppen te voorkomen.
• Sporten en trainen moet worden vermeden tijdens koorts, en men moet nog 1 tot 3 dagen rust nemen nadat de koorts is verdwenen.

Om verspreiding van het griepvirus te voorkomen:

• wordt aangeraden om zo min mogelijk het gezicht aan te raken,
• in de elleboog te hoesten en niezen,
• de handen regelmatig te wassen en papieren zakdoekjes te gebruiken.

De medicijnen bij griep

Bij griep kunnen pijnstillers zoals paracetamol worden ingenomen om de pijn en koorts te verminderen, maar deze medicijnen genezen de ziekte niet. Antibiotica helpen niet tegen griep, omdat ze alleen werken tegen bacteriële infecties en niet tegen virussen. Virusremmers kunnen soms worden voorgeschreven aan mensen met een hoog risico op ernstige gevolgen van de griep, maar ze moeten binnen 48 uur na het begin van de ziekte worden gestart en kunnen bijwerkingen veroorzaken.

Griep gaat meestal vanzelf over, maar in sommige gevallen kan het leiden tot andere ziektes die wel behandeld moeten worden. Het kan ook leiden tot ernstige ziekte en ziekenhuisopname.

Het is belangrijk om contact op te nemen met een huisarts als er sprake is van

• verergerende symptomen zoals benauwdheid,
• flauwvallen,
• pijn op de borst,
• sufheid
• verwardheid.

Specifieke situaties waarin de huisarts moet worden gebeld zijn onder andere

• bij weinig drinken of weinig plassen,
• herhaalde koorts na enkele dagen zonder koorts,
• bij bepaalde medische aandoeningen.

Bel direct de huisarts (of huisartsenpost) als je kind een of meer van de volgende klachten heeft:

• Minder of geen reactie op verbaal contact.
• Niet gemakkelijk wakker te krijgen.
• Kreunen.
• Aanhoudend huilen en niet te troosten.
• Benauwdheid.
• Afwijkend ademhalingspatroon, zoals sneller ademen, piepende ademhaling, hoorbare ademhaling en kwijlen, of tijdelijk stoppen met ademen.
• Bleekheid in het gezicht.
• Blauwe lippen.
• Rode of donkere vlekjes op de huid die niet verbleken bij drukken.
• Rode vlekjes in het oog.
• Snel verslechterende gezondheidstoestand.
• Herhaaldelijk braken, inclusief diarree.
• Aanzienlijk verminderde vochtinname: minder dan de helft.
• Een halve dag geen urineproductie. Bij baby’s: een halve dag geen natte luier.
• Plotselinge schokkende bewegingen met armen en benen (koortsstuip).
• Zwelling, pijn of ongemak in een arm, been of gewricht.
• Niet gebruiken van een arm of been, zoals niet kunnen staan op het been.

Bel ook direct de huisarts (of huisartsenpost) als je kind koorts heeft in een van de volgende situaties:

• Als je je grote zorgen maakt.
• Als je kind jonger is dan 3 maanden en de koorts niet veroorzaakt is door een vaccinatie.
• Als je kind een hart-, nier- of longaandoening heeft.
• Als je kind diabetes (suikerziekte) heeft.
• Als je kind medicijnen gebruikt die de afweer verminderen.
• Als je kind verminderde afweer heeft, zoals bij leukemie of het downsyndroom.

Koorts kinderen

Koorts komt vaak voor bij kinderen, vooral bij kinderen jonger dan 5 jaar.
Koorts bij kinderen wordt gedefinieerd als een lichaamstemperatuur van 38 graden Celsius of hoger.

Hoe meten?

De betrouwbaarste manier om de temperatuur te meten is rectaal (via de anus) met een thermometer.

Het gebruik van een oorthermometer is handig, maar minder betrouwbaar. Voor kinderen jonger dan 3 maanden is een oorthermometer niet geschikt omdat de gehoorgang te klein is om nauwkeurig te meten.

Is bij kinderen hogere koorts erger dan koorts?

Het lichaam heeft normaal gesproken ’s avonds een iets hogere lichaamstemperatuur dan ’s ochtends, zelfs bij kinderen met koorts.

Bij een ontsteking kan de temperatuur oplopen tot 40 of 41 graden Celsius als gevolg van een virus- of bacteriële infectie. Dit is niet gevaarlijk. Koorts is niet schadelijk voor het lichaam of de hersenen en komt zelden boven de 41 graden Celsius uit.

De hoogte van de koorts zegt niet veel over de ernst van de ziekte. Let ook op andere symptomen om te beoordelen of je kind ernstig ziek is.

Hoe vaak de temperatuur meten?

Eenmaal per dag meten is voldoende.

Als je denkt dat je kind steeds zieker wordt en de koorts hoger is geworden, kun je opnieuw meten.

Wanneer je kind zich niet ziek voelt, is het niet nodig om de temperatuur te meten.

Hoe lang duurt koorts bij een kind?

Koorts kan enkele dagen aanhouden. De duur van de koorts zegt niet veel over de ernst van de ziekte. Zodra het lichaam de ontsteking heeft bestreden, zal de temperatuur weer dalen.

Als je kind vijf dagen of langer koorts heeft, bel dan de assistent van je huisarts voor advies.

Wat veroorzaakt koorts bij kinderen?

Koorts is een reactie die normaal is van het lichaam en optreed bij een ontsteking veroorzaakt door een virus of bacterie. De lichaamstemperatuur stijgt om virussen en bacteriën effectiever te bestrijden. In de meeste gevallen is de ontsteking mild en verdwijnt vanzelf.

Soms kan koorts ook het gevolg zijn van een ernstigere ontsteking, zoals longontsteking of hersenvliesontsteking, of van een kinderziekte zoals mazelen. Kinderen kunnen dergelijke ziektes krijgen als ze een vaccinatie bij het consultatiebureau hebben gemist. Ernstige ontstekingen komen echter minder vaak voor.

Kinderen kunnen ook koorts krijgen na een vaccinatie tegen ziektes op het consultatiebureau. Dit komt doordat het lichaam dan antistoffen gaat aanmaken, vergelijkbaar met een echte ontsteking.
Als je kind daarna besmet raakt met de bacterie of het virus waarvoor het is gevaccineerd, wordt het er niet ziek van. Dat is precies het doel van de vaccinatie.
De meeste vaccinaties kunnen binnen de eerste twee dagen koorts veroorzaken. De BMR-vaccinatie kan soms na 5 tot 12 dagen koorts veroorzaken.
Wat kun je zelf doen als je kind koorts heeft?

Dit kun je zelf doen als je kind koorts heeft:

• Je kind extra te drinken of een waterijsje geven. Koorts en zweten zorgen ervoor dat je kind meer vocht verliest dan normaal.
• Forceer je kind niet om te eten, eten is minder belangrijk.
• Zorg ervoor dat je kind voldoende rust krijgt. Bedrust is niet nodig, je kind mag ook naar buiten.
• Het lichaam van je kind moet de warmte kwijt kunnen. Kleed je kind dus in lichte, losse kleding.
• Meestal is een laken voldoende in bed. Voeg indien nodig een deken toe als je kind het koud heeft.
• Het afkoelen met koud water of een natte doek helpt niet tegen de koorts en wordt vaak als onprettig ervaren door kinderen.
• Zorg ervoor dat er altijd een volwassene aanwezig is die regelmatig controleert hoe het met je kind gaat.

Let op andere signalen. In de volgende situaties is je kind waarschijnlijk niet erg ziek:

• Het kind speelt, lacht, kijkt en reageert zoals normaal.
• Het kind ademt rustig en regelmatig.
• Het kind heeft een gezonde kleur.
• Het kind drinkt en plast normaal.
• Soms kan een kind met koorts snel zieker worden. Houd daarom ook andere symptomen van je kind in de gaten. Op die manier merk je snel of je kind verslechtert.

Medicijnen bij kinderen met koorts

Koorts bij kinderen is normaal en het is niet nodig om medicijnen te geven om de koorts te verlagen. Medicijnen helpen ook niet om het risico op een koortsstuip te verminderen.

Toch kun je in bepaalde situaties wel een pijnstiller geven:

• als je kind zich erg ziek voelt,
• als je kind pijn heeft, of
• als je kind slecht drinkt.

Als je besluit een pijnstiller te geven, begin dan altijd met paracetamol.

Is paracetamol niet voldoende effectief tegen de pijn? Overleg dan met je huisarts, die kan onderzoek doen naar de oorzaak van de pijn. Soms zal de huisarts adviseren om een hogere dosis paracetamol te geven of om ibuprofen te proberen.

Paracetamol en ibuprofen zijn de enige pijnstillers die veilig zijn voor kinderen. Andere pijnstillers kunnen veel bijwerkingen hebben en mogen alleen worden gebruikt als voorgeschreven door een arts.

Let op: Geef kinderen nooit zowel paracetamol als ibuprofen tegelijkertijd. Geef altijd maar één soort pijnstiller aan je kind.

Paracetamol en ibuprofen zijn verkrijgbaar zonder recept.

Medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica) worden meestal niet gebruikt bij koorts, omdat koorts vaak veroorzaakt wordt door een virus en deze medicijnen niet werken tegen virussen. Bovendien kan het lichaam bacteriën vaak zelf bestrijden zonder medicatie.

Als je kind andere medicijnen gebruikt, bespreek dit dan met je huisarts als je kind koorts heeft en ook moet overgeven of diarree heeft. Sommige medicijnen kunnen bijwerkingen hebben of minder effectief zijn bij koorts. De huisarts kan advies geven over wat te doen.

Koorts kan een paar dagen aanhouden. Na vier dagen heeft 50% van de kinderen nog koorts en na zeven dagen heeft 25% van de kinderen nog koorts. De duur van de koorts zegt echter niet veel over de ernst van de ziekte. Meestal gaat het vanzelf over.

Blijf echter alert op andere symptomen, zelfs na een bezoek aan de huisarts. Hoewel het zeldzaam is, kan een kind met koorts plotseling zieker worden. Als dit gebeurt, bel dan direct weer de huisarts of huisartsenpost.)

Waarom hoest ik en wat is hoesten?

Hoesten is een natuurlijke manier om je luchtwegen schoon te maken door slijm, stof en vuil te verwijderen.

De oorzaken van hoesten:

• Virussen zijn meestal de oorzaak van hoesten.
• Roken en vapen kunnen hoesten veroorzaken, net zoals blootstelling aan rook van anderen.
• Vaak je keel schrapen kan wondjes in je keel veroorzaken en prikkelen tot hoesten.
• Allergieën, zoals bij astma, kunnen ook hoesten veroorzaken.
• Hoesten kan ook worden veroorzaakt door een longontsteking, COPD, blootstelling aan koude of warme lucht, airconditioning, uitlaatgassen, chemische stoffen of het inslikken van een voorwerp.

Kan hoesten gevaarlijk zijn?

Af en toe hoesten is normaal en gaat meestal vanzelf over binnen 2 tot 3 weken. Het slijm dat tijdens het hoesten in je mond komt, kun je doorslikken en wordt via de maag uitgescheiden.

Wat kun je zelf doen tegen hoesten?

• Zorg voor schone lucht in huis en vermijd ruimtes met rook of vieze lucht.
• Stop met roken als je rookt.
• Schraap je keel niet, omdat dit je keel kan irriteren en hoesten kan verergeren.
• Bij keelpijn kun je regelmatig iets drinken, zoals koud water.
• Bij kriebelhoest of een schraal gevoel in je keel kun je iets warms drinken, zoals thee met honing. Geef geen honing aan kinderen jonger dan 1 jaar.
• Bij vastzittend slijm kun je iets warms drinken of stoom inhaleren om het slijm op te lossen. Let op bij het inhaleren van stoom om verbranding te voorkomen. Jonge kinderen mogen niet stomen.
• Bij verkoudheid kan een neusspray met zout water helpen om je neus open te houden en te voorkomen dat je door je mond ademt.

Wanneer de huisarts bellen?

Bel direct je huisarts of de huisartsenpost als je bloed ophoest, snel of moeilijk ademt, piepend geluid maakt tijdens het ademhalen of koorts hebt en verward of suf bent.

Bel je huisarts op werkdagen als je hoest en 1 of meer van de volgende punten voor jou kloppen:

• pijn in de borstkas,
• langer dan 3 dagen koorts (38 graden of hoger),
• afwisselende periodes van koorts,
• ouder dan 70 jaar,
• verminderde weerstand door ziekte of medicatie,
• hoest langer dan 3 weken,
• of regelmatige periodes van veel hoesten (vooral als je rookt).

Wat zijn luizen op je hoofd?

Luizen op je hoofd zijn grijze of blauwe insecten. Na het opzuigen van bloed worden ze roodbruin. Ze zijn 2 tot 4 millimeter groot.

Luizen bewegen langzaam over de huid en tussen het haar op het hoofd. Als je goed kijkt, kun je ze zien. Soms bevinden ze zich ook tussen de wenkbrauwen of baard. Ze kunnen niet springen.

De luizen op de huid zuigen bloed op en maken daarbij speeksel, wat het bloed dunner maakt. Dit veroorzaakt jeuk door de wondjes en speeksel in de wondjes. Niet iedereen met luizen krijgt jeuk, dus je kunt luizen hebben zonder het te merken.

De luizen leggen eitjes, ook wel neten genoemd. Dit zijn kleine bruine of zwarte korrels van 1 millimeter groot. De luizen plakken de eitjes vlak bij de huid vast aan de haren. Na 1 week komen de luizen uit de eitjes.

Luizen voelen zich het best op een warme huid met haren. Op andere plekken gaan ze snel dood. De eitjes kunnen echter langer overleven buiten het lichaam, omdat ze beter tegen kou kunnen.

Hoe krijgen we luizen op ons hoofd?

Luizen kunnen van persoon op persoon worden overgedragen als onze hoofden elkaar raken. Luizen kruipen dan over van het ene hoofd naar het haar van de ander. De kans om luizen via sjaals, mutsen of jassen te krijgen, is waarschijnlijk erg klein. Op school zitten en spelen kinderen dicht bij elkaar, waardoor luizen gemakkelijk kunnen overstappen naar anderen. Dit ook de reden waarom luizen vooral bij kinderen voorkomen. Als je kind hoofdluis heeft, is de kans groot dat andere gezinsleden het ook krijgen.

Zijn luizen op het hoofd schadelijk?

Luizen veroorzaken alleen jeuk. Ze zijn verder niet schadelijk.

Hoe kan ik voorkomen dat we luizen krijgen?

Je kunt luizen niet volledig voorkomen. Luizen hebben niets te maken met slechte hygiëne, dus het heeft geen zin om je haren extra vaak te wassen. 

Hoe ontdek ik luizen bij mijn kind?

Hoe eerder je luizen of eitjes ontdekt, des te sneller je van de luizen af kunt komen. Kinderen hebben vaak luizen zonder dat ze het weten.

Je kunt tussen de haren kijken en kammen. Doe dit regelmatig, bijvoorbeeld eens per maand. Het is belangrijk om zowel te kijken als te kammen om luizen niet te missen:

• Kijk goed tussen de haren, zeker op plekken die jeuken zoals achter de oren, onder de pony en in de nek. Luizen op het hoofd kun je zien bewegen of je ziet grijze puntjes (de eitjes) die aan het haar vastkleven.
• Controleer goed het haar met een luizenkam. Maak het haar eerst nat en gebruik wat crèmespoeling om klitten tegen te gaan. Kam goed vanaf de huid tot aan de punten van het haar boven een wit papier of witte wasbak. Luizen die tijdens het kammen in de wasbak of op het papier vallen, kun je herkennen aan kleine grijze of bruine spikkels die bewegen. Spoel na het kammen de crèmespoeling uit het haar.

Wat te doen als ik luizen ontdek?

Controleer wel het hele gezin. Personen die luizen of neten hebben, moeten behandeld worden. Meld het ook op school en andere plekken waar je kind vaak in contact komt met andere kinderen, zodat andere ouders hun kind ook kunnen controleren.

Hoe behandel ik de hoofdluizen? 2 weken lang dagelijks kammen

• Koop eerst een luizenkam als je die nog niet hebt.
• Deze kun je kopen bij de avondmedicijn.nl
• Maak het haar nat en gebruik crèmespoeling of shampoo om klitten tegen te gaan.
• Kam het haar helemaal met de luizenkam, vanaf de huid tot aan de punten van het haar.
• Kam iedere dag, 2 weken lang. Dit komt doordat er eitjes in het haar kunnen blijven zitten en er nieuwe luizen uit kunnen komen. Door dagelijks kammen kun je ze snel verwijderen.
• Maak de kam na elk gebruik goed schoon met water en zeep.

Blijf iedereen in het gezin controleren

Andere uit het gezin kunnen luizen hebben zonder het te merken en deze vervolgens weer doorgeven, waardoor je niet van de luizen af kunt komen. Blijf daarom het hele gezin controleren, ook als ze geen klachten hebben.

Extra wassen is niet nodig, Het is niet nodig om kleren, jassen, sjaals, mutsen, beddengoed en knuffels te wassen om van de luizen af te komen. Door 2 weken lang goed te kammen, is dat voldoende volgens onderzoek.

Na 2 weken dagelijks kammen zouden de luizen en eitjes meestal weg moeten zijn.

Zijn er nog steeds luizen? gebruik lotion tegen luizen

Dan kun je nog 2 weken blijven kammen en een luizenlotion gebruiken, waarbij lotion met dimeticon het beste is. Dit is hoe je het doet: 

• Gebruik de lotion één keer.
• Kam het haar 7 dagen lang elke dag.
• Gebruik na 7 dagen opnieuw de lotion.
• Kam weer 7 dagen lang.
• De lotion is verkrijgbaar bij de drogist en apotheek.
• Bij gebruik van de lotion moet je altijd blijven kammen. Anders werkt het niet goed en gaan de luizen niet weg.

Begin niet meteen met de lotion als je luizen ontdekt, maar kam eerst 2 weken. Kammen werkt net zo goed als de lotion en de lotion kan jeuk of pijn op de hoofdhuid veroorzaken.

Wanneer moet ik de huisarts bellen bij luizen op het hoofd?

Het is niet nodig om naar de huisarts te gaan als jij of je kind luizen op het hoofd heeft.

Wat is hoofdpijn precies?

Hoofdpijn is een veelvoorkomend probleem bij zowel volwassenen als kinderen. Het komt voor in verschillende vormen en de frequentie varieert per persoon. Sommige mensen hebben bijna altijd last van hoofdpijn.

Er zijn verschillende soorten hoofdpijn en het is mogelijk om meerdere soorten tegelijk te ervaren. Soms gaan andere klachten gepaard met hoofdpijn.

Hoofdpijn kan zich op verschillende plekken in het hoofd voordoen zoals:

• hoofdpijn aan beide kanten van het hoofd, wat aanvoelt als een drukkende band. Dit komt vaak voor bij spanningshoofdpijn.
• Een bonzende en hevige pijn aan één kant van het hoofd duidt vaak op migraine.
• Clusterhoofdpijn komt voor aan één kant van het gezicht en kan zeer hevig zijn, met verschillende aanvallen op één dag.

Naast de hoofdpijn kunnen er ook andere symptomen optreden, zoals:

• misselijkheid, overgeven,
• gevoeligheid voor licht en geluid,
• het zien, horen, ruiken of voelen van bijzondere dingen vlak voordat de hoofdpijn begint,
• een loopneus, een verstopte neus,
• een rood en tranend oog of een gezwollen ooglid, een kleine pupil of een hangend ooglid,
• overmatig zweten op het voorhoofd of het gezicht,
• toename van hoofdpijn bij beweging en moeite om door te gaan met dagelijkse activiteiten.

Er zijn verschillende oorzaken van hoofdpijn

• waaronder het gebruik van pijnstillers,
• spanningshoofdpijn,
• migraine en
• clusterhoofdpijn.

Daarnaast kunnen factoren zoals:

• slecht of onvoldoende slaap,
• consumptie van cafeïne,energiedranken, koffie, thee, frisdrank
• verkoudheid of griep,
• slecht zicht, nekpijn,
• ontsteking van bloedvaten aan de zijkant van het hoofd,
• problemen met kaakgewrichten,
• het gebruik van medicijnen met hoofdpijn als bijwerking
• soms kan zelfs seksuele activiteit hoofdpijn veroorzaken.

Hoewel hoofdpijn meestal ongevaarlijk is, kan het zeer vervelend zijn en hinder veroorzaken in het dagelijks leven, zoals werkverzuim. Soms maken mensen zich zorgen over de mogelijke ernstige oorzaken van hoofdpijn. Gelukkig komen deze zelden voor.

Er zijn verschillende maatregelen die kunnen helpen bij het verminderen van hoofdpijn:

• gezonde levensstijl zoals voldoende slaap,
• stressvermindering,
• oogonderzoek om te controleren op slecht zicht,
• ontspanning van nek- en schouderspieren,
• gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging.
• Daarnaast kunnen pijnstillers zoals paracetamol worden gebruikt, maar overmatig gebruik kan juist hoofdpijn veroorzaken. In dat geval kunnen ook NSAID-pillen zoals naproxen, ibuprofen of diclofenac worden overwogen. Het is echter belangrijk om te controleren of deze geschikt zijn voor jou.

Pijnstillers bij hoofdpijn

Als je veel last hebt van hoofdpijn, kun je een pijnstiller nemen, zoals paracetamol. Maar doe dit niet te vaak en niet te lang achter elkaar. Als je bijna om de dag pijnstillers blijft gebruiken, kun je daar juist weer hoofdpijn van krijgen.

Heb je vaak veel last van hoofdpijn? Maak dan een afspraak met je huisarts. Samen kun je kijken naar de oorzaak van je hoofdpijn.

Wanneer moet je de huisarts bellen bij hoofdpijn?

Spoed: Bel direct je huisarts of de huisartsenpost als je opeens heftige hoofdpijn hebt en 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:

• De hoofdpijn is heel heftig, zoals je nooit eerder hebt gehad.
• Je hebt een pijnlijke of stijve nek bij het buigen van je nek.
• Je hebt kleine rode vlekjes op je huid.
• Je moet steeds overgeven.
• Je hebt koorts en voelt je heel erg ziek.
• Je merkt dat een deel van je lichaam ineens niet goed werkt, bijvoorbeeld een verlamde arm of been, een scheve mond, moeite met praten, ineens dubbelzien of slecht zicht.
• Je bent suf.
• Je bent zwanger of net bevallen.
• Je hebt je hoofd gestoten in de afgelopen 6 weken.

Bel op werkdagen je huisarts voor een afspraak als 1 of meer van de volgende dingen voor jou kloppen:

• Je hebt vaak hoofdpijn en vaak pijnstillers nodig.
• Je blijft last van hoofdpijn houden, terwijl je de adviezen wel opvolgt.
• Je hebt medicijnen van je huisarts gekregen tegen je hoofdpijn, maar de pijn wordt niet minder.
• Je maakt je zorgen over je hoofdpijn.
• Je hoofdpijn is heel anders of heftiger dan je gewend bent.

Wat is roos?

Roos is een aandoening waarbij er veel kleine, witte velletjes op je hoofdhuid zitten. Ze kunnen ook los in je haar zitten.

Je hoofdhuid kan ook jeuken en rood worden.

Hoe ontstaat roos?

De cellen van je hoofdhuid vernieuwen zich constant. Oude cellen laten los van de huid.

Bij mensen met roos gebeurt dit twee keer zo snel als normaal. Hierdoor zijn er ook twee keer zoveel oude cellen die loslaten in de vorm van velletjes.

We weten niet precies waarom de cellen bij mensen met roos zich zo snel vernieuwen. We denken dat de klachten deels veroorzaakt worden door een gist. Ook kan stress, bepaald voedsel of drinken, zeep en koude, droge lucht de klachten verergeren.

Bij roos werken de kliertjes in de huid ook harder dan normaal. Ze produceren meer talg, een vette huidsmeer die je huid soepel houdt. Hierdoor komt er meer talg en vet op de huid, wat kan leiden tot jeuk.

Is roos gevaarlijk?

Roos is niet schadelijk en niet besmettelijk. Het zorgt er ook niet voor dat je kaal wordt.

Roos verdwijnt meestal vanzelf na verloop van tijd, maar kan wel weer terugkomen. Behandeling van roos

Een antiroos-shampoo helpt bij veel mensen.

Deze shampoo bevat een middel dat ervoor zorgt dat je huidcellen minder snel vernieuwen, zoals seleensulfide.

Laat de shampoo ongeveer 5 minuten inwerken voordat je hem uitspoelt.

Gebruik seleensulfide de eerste 2 weken 2 keer per week. Daarna kan je het nog 1 keer per week gebruiken gedurende 2 weken. Vervolgens kan je het af en toe gebruiken om te voorkomen dat de klachten terugkomen.

Na 2 weken zullen de velletjes en jeuk verminderen.

Wanneer moet je de huisarts bellen bij roos?

Bel je huisarts als een van de volgende zaken voor jou van toepassing is:

• Je hebt alleen velletjes op één plek in je haar, of op een paar plekken.
• Naast velletjes heb je ook korstjes in je haar.
• Naast velletjes is er ook vocht of bloed op je hoofdhuid.
• Je krijgt ook velletjes op je voorhoofd of in je gezicht.

Wat merk je bij een droge huid?

Een droge huid is gevoelig en jeukt. Soms zie je witte schilfers op je huid en kan het ruw aanvoelen.

Heb je een lichte huid en is deze erg droog, dan kun je rode plekken krijgen. Bij een donkere huid is dit niet altijd goed zichtbaar.

Je kunt ook kloven krijgen, kleine barsten in de huid die pijn doen.

Een droge huid gaat sneller kapot en kan leiden tot eczeem.

De huid op je hele lichaam kan droog zijn, vooral op de buitenkant van de bovenarmen, je rug en de voorkant van de onderbenen.

Hoe ontstaat een droge huid?

Sommige mensen hebben van nature een droge huid doordat de huid te weinig vet (talg) aanmaakt.

Naarmate we ouder worden, maakt de huid minder vet aan.

Lang en heet douchen maakt de huid droog, omdat je het eigen vetlaagje van de huid wegspoelt.

Ook lang in bad zitten kan het vetlaagje van je huid wegspoelen.

Frequent handen wassen kan leiden tot droge handen.

In de winter kun je meer last hebben van een droge huid vanwege de droge lucht in huis door de verwarming.

Sommige stoffen, zoals zeep, doucheschuim, shampoo en schoonmaakmiddelen, kunnen je huid droog maken.

Wat kun je zelf doen bij een droge huid?

Smeer een vette verzachtende en beschermende crème of zalf op je droge huid.

Doe dit minstens 2 keer per dag, bijvoorbeeld na het douchen of baden en voor het slapengaan.

Een vette zalf of crème van de drogist of apotheek, zoals cetomacrogol zalf, is geschikt.

Een dunne bodylotion of bodymilk is vaak niet voldoende vet.

Vermijd het gebruik van zeep, shampoo en badschuim, of gebruik slechts een kleine hoeveelheid.

Douche of baad minder vaak en korter, en gebruik lauw of warm water in plaats van heet water.

Als je werkt met chemische stoffen, draag dan handschoenen.

Wanneer bel je de huisarts bij een droge huid?

Bel je huisarts als de adviezen niet helpen of als je klachten verergeren.

De huisarts kan onderzoeken of je eczeem hebt.

Bacteriën en virussen

Micro-organismen zijn overal aanwezig: op je handen en lichaam, maar ook in de WC, douche en keuken. Bacteriën, virussen en schimmels zijn voorbeelden van micro-organismen. De meeste micro-organismen zijn onschadelijk, maar er kunnen ook ziekteverwekkers tussen zitten. Voorbeelden hiervan zijn het griepvirus, norovirus, salmonella-bacteriën, E. coli-bacteriën en de schimmel candida.

Het uitvoeren van hygiënemaatregelen voorkomt de verspreiding, overleving en besmetting met ziekteverwekkers. Enkele voorbeelden van hygiënemaatregelen zijn:

• Handen wassen voor en na het bereiden van voedsel en na toiletgebruik
• Schoonmaken van veelgebruikte contactpunten, zoals lichtknoppen en deurklinken
• Uitspoelen en wassen van schoonmaakdoekjes op 60 graden Celsius na gebruik
• Het bewaren van bederfelijk voedsel in de koelkast bij 4 graden Celsius

Hygiëne en “schoon zijn” zijn niet hetzelfde. Een keukenblad dat er schoon uitziet, kan meer ziekteverwekkers bevatten dan een zichtbaar vuil bureau met stof, koffievlekken en broodkruimels. Op een keukenblad kunnen ziekteverwekkers, zoals salmonellabacteriën, terechtkomen door het bereiden van voedsel, zoals kip, of door ongewassen handen. Hierdoor kunnen de ziekteverwekkers overgedragen worden naar andere voedselproducten, zoals sla, of naar de handen van anderen. Als deze ziekteverwekker vervolgens via voedsel in het lichaam terechtkomt, kan dit leiden tot een infectie en ziekte. Zelfs als het zichtbare vuil verwijderd is van het keukenblad, kunnen er nog steeds ziekteverwekkers aanwezig zijn. Het is daarom belangrijk om ziekteverwekkers te verwijderen door middel van schoonmaken, oftewel hygiëne.

Wat is precies een koortslip?

Een koortslip wijst op een ontsteking van de huid op of rond de lippen. er otnstaan blaasjes die pijn doen of jeuken.

Bij ongeveer 1 op de 3 mensen ontstaat wel eens een koortslip. Bij veel mensen ontstaat vaker een koortslip en meestal op dezelfde plek.

Wat merk ik van een koortslip?

Bij een koortslip krijg je blaasjes op of rond je lippen. Je kunt de blaasjes ook krijgen  op andere plekken , zoals de neus, kin of ooglid. er zit vocht in de blaasjes.

Het kan jeuken, tintelen, branden en pijn doen.

Soms voel je eerst een branderige pijn en komen daarna pas de blaasjes.

Na één of twee dagen drogen de blaasjes op en ontstaan er korstjes. Het plekje verdwijnt vanzelf, meestal binnen tien dagen.

Hoe krijg ik een koortslip?

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes-virus.

Dit virus kun je krijgen van iemand met een koortslip. Het virus zit in het vocht van de koortslip. Je kunt het virus krijgen via handen, knuffelen en kussen. Ook kun je het krijgen door spullen te gebruiken van iemand met een koortslip, zoals bestek, kopjes, een tandenborstel, handdoek of lippenbalsem. Je kunt het virus ook krijgen van iemand met blaasjes op de penis of vagina (herpes genitalis). Het virus kan via handen of seksueel contact op je lippen terechtkomen. De meeste mensen hebben het virus al in hun lichaam.

Je hebt het virus meestal al op jonge leeftijd gekregen. Vaak merk je daar niets van. Sommige mensen krijgen wel klachten, zoals keelpijn en opgezwollen klieren in de hals (bij volwassenen), een ontstoken tong (bij tieners), of koorts en een ontsteking van de mond (vooral bij kinderen).

Als je het virus eenmaal hebt, blijft het altijd in je lichaam. Het virus bevindt zich in de zenuwcellen van je huid, maar blijft inactief. Je kunt dus drager zijn van het virus zonder ooit een koortslip te krijgen.

Wanneer kan het virus weer actief worden?

Het virus kan in je lichaam weer actief worden door verschillende factoren:

het zonlicht, de zonnebank, bij koorts,operatie, verkoudheid, keelontsteking en medicijnen die je afweer verminderen, zoals chemotherapie stress en vermoeidheid menstruatie wondjes aan je lippen

Je kunt merken dat het virus actief wordt door jeuk of een brandend gevoel op of rond je lippen.

Is een koortslip gevaarlijk?

Een koortslip is meestal niet ernstig. Het herpes-virus dat de koortslip veroorzaakt, is voor de meeste mensen niet gevaarlijk.

Het virus kan wel schade aanrichten aan je oog. Als je met je handen het virus van je lip naar je oog brengt, kun je een oogontsteking krijgen. Mensen die een verhoogd risico hebben op ernstige klachten door een koortslip zijn:

• pasgeboren baby’s
• mensen met verminderde afweer
• mensen met ernstig eczeem
• Als je verminderde afweer hebt
• Als je afweersysteem niet goed werkt, loop je een groter risico op frequentere en ernstigere koortslipklachten. Je afweer kan verminderd zijn door ziekte, zoals kanker, of door medicatie zoals chemotherapie of prednison.
• Als je ernstig eczeem hebt. Mensen met ernstig eczeem hebben een klein risico op ernstige ziekte als gevolg van een koortslip. Het virus kan blaasjes veroorzaken in een eczeemplek, waarna ook blaasjes op de rest van de huid kunnen ontstaan. Dit wordt eczema herpeticum genoemd.

Hoe verspreid je het virus niet naar andere mensen?

Een koortslip is besmettelijk. Vooral wanneer je blaasjes hebt en wanneer ze open gaan. Op dat moment kun je het virus gemakkelijk aan andere mensen overdragen en verspreiden over je eigen lichaam. Als de blaasjes zijn opgedroogd en er een korstje ontstaat, ben je veel minder besmettelijk. Op die manier kun je proberen om het virus niet aan andere mensen door te geven.

Hier zijn enkele tips om te voorkomen dat je het virus verspreidt:

• Raak je koortslip niet aan.
• Was vaak je handen met water en zeep, vooral nadat je de blaasjes hebt aangeraakt. Droog je handen daarna goed af.
• Maak de kopjes, glazen en bestek grondig schoon en laat ze niet door anderen gebruiken.
• Gebruik een handdoek en tandenborstel die anderen niet gebruiken.
• Vermijd zoenen en knuffelen.
• Heb geen orale seks, om te voorkomen dat de ander blaasjes op de penis of vagina krijgt.
• Krab niet aan korstjes, wacht tot ze vanzelf afvallen om littekens te voorkomen.

Als je een baby hebt of op bezoek gaat bij een baby, neem dan de volgende adviezen in acht:

• Als je zelf een koortslip hebt, lees dan de adviezen voor koortslip en baby.
• Als je op bezoek gaat bij een baby, plak dan een pleister op de koortslip of gebruik een mondmasker. Was je handen met water en zeep voordat je de baby aanraakt en kus de baby niet.

Als je werkt met pasgeboren baby’s of met mensen met een verminderde afweer (bijvoorbeeld als verpleegkundige of kraamverzorgende), draag dan een mondmasker en was regelmatig je handen met water en zeep.

Behandeling met medicijnen

Behandeling van een koortslip is meestal niet nodig. Echter, als je veel last hebt, kun je een crème of pleister op je lip aanbrengen om de genezing iets te versnellen. Deze zijn zonder recept verkrijgbaar bij de Avondmedicijn.nl.

• Als je voelt dat je een koortslip krijgt, bijvoorbeeld door een branderig gevoel op je lip, kun je aciclovir crème proberen. Smeer dit 5 keer per dag om de koortslip sneller te laten genezen. Als je al blaasjes of korstjes hebt, heeft het geen zin meer om de crème te gebruiken.
• Voor blaasjes kun je ook zinksulfaat of zinkoxide crèmes proberen om ze sneller te laten opdrogen. Lidocaïne/zinkoxide smeersel of lidocaïne-vaselinecrème kan de pijn verminderen.
• Bij opgedroogde blaasjes met korstjes kun je een verzachtende en beschermende crème of zalf gebruiken, zoals vaseline-cetomacrogol crème. Een koortslip-pleister (hydrocolloïd pleister) kan ook worden geprobeerd.
• Het gebruik van crèmes of pleisters moet voorzichtig gebeuren, zonder ze uit te smeren om te voorkomen dat het virus zich verspreidt. Was je handen grondig met water en zeep nadat je de crème of pleister hebt aangebracht en gooi de handdoek in de was.
• Hitte-apparaatjes werken niet tegen een koortslip.

Als je ernstige klachten hebt, zoals veel blaasjes of intense pijn, en crèmes of gels niet helpen, kan je huisarts antivirale pillen (valaciclovir of aciclovir om in te nemen) voorschrijven. Het is het beste om direct met deze pillen te beginnen wanneer je voelt dat je een koortslip krijgt.

Een koortslip geneest meestal vanzelf zonder littekens. Om de kans op het opnieuw krijgen van een koortslip te verkleinen, kun je je lippen beschermen tegen de zon, ontspannen en voldoende slapen.

Crèmes tegen virussen, lasertherapie, lysine, levamisole of vitaminepillen helpen waarschijnlijk niet om een koortslip te voorkomen.

Als je regelmatig last hebt van een ernstige koortslip, kan je huisarts antivirale pillen voorschrijven die je gedurende 3 tot 4 maanden inneemt. Deze kunnen de frequentie van koortslippen verminderen, maar kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid of diarree.

Neem contact op met je huisarts in de volgende situaties:

•  Als de koortslip er anders of erger uitziet dan normaal.
• Als je blaasjes op je vagina of penis krijgt.
• Als de koortslip na 2 weken nog niet genezen is.
• Als je regelmatig ernstige koortslippen hebt en crèmes niet helpen.
• Bespreek met je huisarts of je antivirale pillen kunt proberen bij een nieuwe koortslip.

Als je net een baby hebt en zelf een koortslip hebt of in contact bent geweest met iemand met een koortslip, neem dan direct contact op met de huisarts of huisartsenpost als de baby blaasjes in en op de mond krijgt, blaasjes rond het oog heeft, een rood oog heeft, of ziek wordt.

Neem direct contact op met je huisarts of huisartsenpost als je een van de volgende situaties ervaart:

• Je ontwikkelt blaasjes op of rond je oog.
• Je ervaart pijn en roodheid in je oog.
• Je hebt eczeem en krijgt blaasjes op een eczeem-gebied.
• Je hebt een verzwakt immuunsysteem, bijvoorbeeld als gevolg van kanker of chemotherapie.
• Als je zwanger bent en blaasjes ontwikkelt op je schaamlippen of in je vagina tijdens de laatste weken voor de bevalling.

Wat zijn maagklachten?

Bij maagklachten kun je last hebben van pijn in je bovenbuik, brandend maagzuur en opboeren.

Deze klachten kunnen afkomstig zijn uit de maag zelf, de slokdarm of het eerste deel van de darm na de maag (de twaalfvingerige darm).

Maagklachten zijn veelvoorkomend. Bijna iedereen ervaart wel eens brandend maagzuur of opboeren, vooral na een grote maaltijd. Dit is normaal en onschadelijk.

Als je regelmatig last hebt van je maag of maagzuur, kan dit erg vervelend zijn. Meestal gaan maagklachten vanzelf over, maar soms zijn tijdelijke medicijnen nodig.

Heb je langer dan 2 of 3 maanden last van klachten? Kijk dan bij: “Ik heb lang last van mijn maag of maagzuur.”
Keuzehulp Maagklachten

Wat merk iemand bij maagklachten?

Bij maagklachten kun je meestal 1 of meer van de volgende klachten ervaren:

• Pijn in je bovenbuik (maagpijn)
• Last van brandend maagzuur
• last van pijn of een branderig gevoel achter je borstbeen
• het opboeren
• last van zuur eten of drinken dat omhoog komt uit je maag, tot in je keel of mond (oprispingen)

Pijn in je bovenbuik kan ’s nachts meer klachten geven. Bij sommigen wordt de pijn minder erg na het eten, terwijl het bij anderen juist erger wordt.

Huisartsen noemen brandend maagzuur en opboeren een reflux. Je kunt er last van hebben na het eten of wanneer je voorover buigt of gaat liggen.

Je kunt ook 1 of meer van de volgende klachten hebben:

• opgeblazen gevoel
• Misselijkheid
• Overgeven
• Een vaak vol gevoel na het eten
• Pijn of een branderig gevoel in je keel

Wat is de oorzaak van maagklachten?

Meestal is het niet duidelijk waar maagklachten vandaan komen. In de meeste gevallen heb je geen ziekte en is je maag niet beschadigd.

Maagklachten kunnen verergeren door:

• Roken
• Voeding, zoals: Alcohol, Te veel eten, Vet eten, Eten met veel kruiden, Mandarijn, sinaasappel, citroen (citrusvruchten), Ui, Chocolade, Pepermunt, Zure dranken, zoals sinaasappelsap, Frisdrank (drank met prik)
• Psychische klachten, zoals: Angst, Somberheid, Stress
• Meer druk op je buik door: Overgewicht, Hoesten, Verstopping, Zwangerschap, Middenrifbreuk
• Medicijnen, zoals:
• Pijnstillers, zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac (NSAID’s)
  • Medicijnen tegen bacteriën (antibiotica)
  • Medicijnen tegen depressie
  • Medicijn bij diabetes (metformine)
  • Medicijnen tegen hoge bloeddruk (calcium-antagonisten)
  • Plaspil (spironolacton)
  • Medicijnen bij hart- en vaatziekten (nitraten)
  • Bloedverdunners (DOAC’s)

Bij buikgriep kun je ook klachten hebben van je maag, zoals misselijkheid, overgeven en buikpijn. Vaak komen hier ook diarree en soms koorts bij kijken.

Heb je langer dan 2 of 3 maanden last van je maag of maagzuur? Dan kunnen je klachten mogelijk veroorzaakt worden door een ziekte, zoals een ontsteking of een maagzweer.

Meestal gaan maagklachten vanzelf over. Blijf gezond leven, dit kan maagklachten verminderen en de kans op terugkerende klachten verkleinen.

Mondhygiëne en verzorging van de tanden

Aften

Grijswitte plekjes in de mond, genaamd aften, veroorzaken vaak pijn. Deze plekjes verdwijnen meestal vanzelf binnen 14 dagen. Indien er veel pijn optreedt of er problemen zijn bij het eten of drinken, kan mondgel met lidocaïne helpen.

Bij **aften** kun je **mondgel met lidocaïne** gebruiken om de pijn te verlichten. Deze gel is verkrijgbaar bij Avondmedicijn.nl. Hier zijn de instructies voor gebruik:

1. Breng een kleine hoeveelheid mondgel aan op een wattenstaafje.
2. Smeer het wattenstaafje precies op de aft.
3. Doe dit bijvoorbeeld voor het slapengaan of vlak voordat je gaat eten.
4. De gel werkt meestal binnen enkele seconden en blijft ongeveer een uur actief.
5. Gebruik de gel maximaal 8 keer per dag.

Let op: artsen raden de volgende medicijnen **niet** aan bij aften:

• Mondspoeling of crème met chloorhexidine
• Hormonen
• Antibiotica

Er is geen bewijs dat deze medicijnen effectief zijn bij de behandeling van aften. Bovendien kunnen ze bijwerkingen veroorzaken, zoals verkleuring van je tanden.

Slechte adem

Meestal wordt een onaangename adem veroorzaakt door bacteriën in de mond. Deze bacteriën produceren onaangename geuren door het afbreken van voedselresten. Om dit probleem aan te pakken, is het belangrijk om je tanden en kiezen goed te poetsen en gebruik te maken van tandenstokers of flosdraad. Daarnaast is het ook belangrijk om de tong regelmatig schoon te maken met behulp van een tandenborstel of tongschraper. Het is ook aanbevolen om regelmatig te eten, bijvoorbeeld drie maaltijden per dag en niet meer dan vier kleine tussendoortjes. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig te drinken om uitdroging van de mond te voorkomen. In sommige gevallen kan een mondspoeling nuttig zijn.

Tandverzorging

Waarom is het belangrijk om je tanden goed te verzorgen?

Door je tanden goed te verzorgen, kun je tandproblemen voorkomen. Deze problemen worden veroorzaakt door bacteriën die zich in tandplak bevinden.

Resten van voedsel en drank blijven achter in je mond. Deze resten vermengen zich met speeksel en vormen een dun laagje tandplak op je tanden en kiezen. Tandplak is wit of geel van kleur.

Tandplak hecht zich aan het harde buitenste laagje van je tanden en kiezen, het glazuur.

In tandplak zitten veel bacteriën. Deze bacteriën zetten suiker in voedselresten om in zuur. Dit zuur tast geleidelijk het glazuur van je tanden en kiezen aan, wat kan leiden tot gaatjes.

Zuren in frisdranken kunnen ook het glazuur van je tanden en kiezen beschadigen.

Goede mond- en tandverzorging verkleint de kans op gaatjes.

Wat zijn de gevolgen van slechte tandverzorging?

Als je je tanden niet goed verzorgt, kun je de volgende symptomen ervaren:

• Gele of bruine vlekken op je tanden en kiezen.
• Gevoeligheid van je tanden en kiezen, vooral bij het eten of drinken van iets kouds, warms, of bij blootstelling aan lucht.
• Pijn bij het eten van zure of zoute voedingsmiddelen.
• Constante pijn in je tanden en kiezen.
• Rood en gezwollen tandvlees dat snel bloedt.
• Een vieze smaak in je mond.
• Een slechte adem.

In dit geval heb je een groter risico op:

• Gaatjes in je tanden of kiezen, vooral op plaatsen waar je tanden dicht op elkaar zitten.
• Ontstoken tandvlees dat snel bloedt en pijn kan veroorzaken tijdens het poetsen.
• Een ontstoken wortel van een tand of kies, wat hevige pijn veroorzaakt.
• Een met pus gevulde holte in je kaak, ook wel een kaakabces genoemd. Dit komt zelden voor als tandproblemen op tijd worden behandeld.

Hoe verzorg ik mijn tanden goed?

Om je tanden goed te verzorgen, volg je deze stappen:

• Poets je tanden twee keer per dag, gedurende twee minuten per keer.
• Let op: Wacht minimaal één uur voordat je je tanden poetst als je iets zuurs hebt gegeten of gedronken, zoals frisdrank of vruchtensap.
• Poets met een elektrische tandenborstel of een zachte handtandenborstel.
• Gebruik tandpasta met fluoride, dit versterkt het glazuur van je tanden en kiezen.
• Reinig ook je tong met een tandenborstel of tongschraper als je last hebt van een slechte adem.
• Verwijder tandplak tussen je tanden en kiezen door te flossen, tandenstokers te gebruiken of een rager te gebruiken. Overleg met je tandarts of mondhygiënist welk type en formaat rager het beste bij jou past.

Eten, drinken en gezonde tanden

• Beperk je suikerinname tot een minimum, dit verkleint het risico op tandproblemen.
• Eet en drink niet meer dan zeven keer per dag, inclusief drie maaltijden en maximaal vier gezonde tussendoortjes. Water kan vaker gedronken worden.
• Vermijd frisdranken en vruchtensappen, omdat de zuren in deze dranken het glazuur van je tanden en kiezen beschadigen. Als je toch frisdrank of vruchtensap drinkt, slik het dan zo snel mogelijk door.
• Kauw op suikervrije kauwgom om de speekselproductie te stimuleren en je gebit te beschermen.
• Stop met roken, omdat roken schadelijk is voor je gebit en tandvlees.

Wat te doen bij kiespijn?

Als je veel pijn hebt aan je tanden, zoals kiespijn, kan het helpen om iets kouds tegen je wang te houden.

Als dit niet voldoende verlichting biedt, kun je een pijnstiller nemen. Begin altijd met paracetamol, dit werkt meestal goed en heeft de minste bijwerkingen.

Maak een afspraak met je tandarts als je last hebt van kiespijn.

Naar de tandarts

• -Ga elk jaar één of twee keer naar de tandarts voor controle, zelfs als je een kunstgebit hebt.
• Informeer je tandarts over de medicijnen die je gebruikt of als je last hebt van een droge mond.
• Als je vragen hebt over het verzorgen van je gebit, kan je tandarts je tips geven over poetsen. Soms word je doorverwezen naar een mondhygiënist.
• Als je tussen afspraken tandproblemen hebt, zoals kiespijn, maak dan een afspraak met je tandarts.

Wat is onveilige seks?

Onveilige seks verwijst naar seks zonder voorbehoedmiddel of seks met een voorbehoedmiddel dat niet goed werkt. Voorbehoedmiddelen zoals condooms, de pil, spiraaltjes, prikpillen, minipillen, hormoonstaafjes, hormoonringen en hormoonpleisters kunnen gebruikt worden om zwangerschap te voorkomen. Als een van de volgende situaties zich voordoet, werkt het voorbehoedmiddel mogelijk niet goed:

• Het condoom is gescheurd of afgegleden.
• Bij het gebruik van de pil, ben je een of meerdere pillen vergeten, heb je binnen 4 uur na het slikken overgegeven, of heb je waterdunne diarree.
• Bij het gebruik van de minipil, ben je deze meer dan 12 uur te laat gaan slikken.
• Bij het gebruik van de prikpil, heb je deze te laat gehaald.
• Bij het gebruik van de minipil, hormoonring of hormoonpleister, heb je deze niet goed gebruikt.

Heb je onveilige seks gehad, Hoe kan je zwangerschap voorkomen?

Als je onveilige seks hebt gehad en niet zwanger wilt worden, zijn er verschillende stappen die je kunt nemen, afhankelijk van de tijd die is verstreken sinds de seksuele handeling:

• Als het minder dan 5 dagen geleden is, kun je de morning-afterpil zo snel mogelijk slikken of een koperspiraal laten plaatsen bij de huisarts.
• Als het langer dan 5 dagen geleden is, helpt het niet meer om de morning-afterpil te slikken of een koperspiraal te plaatsen. Je moet afwachten of je zwanger bent geworden en een zwangerschapstest doen als je niet op je normale tijd ongesteld wordt, minder ongesteld wordt dan normaal, of het gevoel hebt dat je zwanger bent.

De morning-afterpil slikken na onveilige seks

De morning-afterpil, verkrijgbaar met levonorgestrel of ulipristal, zorgt ervoor dat je geen eisprong hebt. Je kunt deze pillen zonder recept kopen bij Avondmedicijn.nl.

• Het is het beste om de morning-afterpil binnen 12 uur na de onveilige seks te slikken, maar het kan ook nog later worden ingenomen, afhankelijk van het type pil. 

Bijwerkingen zijn onder andere misselijkheid, hoofdpijn, pijnlijke borsten en somberheid. Meestal word je op de normale tijd ongesteld na het slikken van de morning-afterpil, maar soms kan dit een paar dagen eerder of later zijn. Ongeveer 20 van de 1000 vrouwen die de morning-afterpil slikken, worden alsnog zwanger. Het is belangrijk om op te merken dat de morning-afterpil minder effectief kan zijn bij vrouwen die medicijnen tegen epilepsie, tuberculose of hiv gebruiken, en dat er speciale instructies gelden voor vrouwen die borstvoeding geven.

Een koperspiraaltje laten plaatsen na onveilige seks

Een koperspiraaltje voorkomt dat een bevrucht eitje zich in de baarmoeder kan nestelen. Het kan tot 5 dagen na onveilige seks worden geplaatst door een huisarts. Een koperspiraaltje is effectiever dan de morning-afterpil om zwangerschap te voorkomen en je wordt op je normale tijd ongesteld na het plaatsen ervan. Na je ongesteldheid kun je beslissen of je het koperspiraaltje wilt behouden of wilt overstappen naar een ander voorbehoedmiddel. Ongeveer 2 tot 10 van de 1000 vrouwen die een koperspiraaltje krijgen na onveilige seks, worden alsnog zwanger. Het plaatsen van een spiraaltje kan pijnlijk zijn en het wordt aanbevolen om een pijnstiller te nemen voordat dit gebeurt.

Hoe gaat het verder na het slikken van de morning-afterpil of het plaatsen van een koperspiraaltje?

Als je de morning-afterpil hebt geslikt, wordt aanbevolen om een condoom te gebruiken bij toekomstige seksuele activiteiten totdat je weer 7 (levonorgestrel) of 14 (ulipristal) dagen achter elkaar de pil hebt geslikt. Als je een koperspiraaltje hebt gekregen, beschermt dit je tegen zwangerschap bij toekomstige seksuele activiteiten en hoef je geen condoom te gebruiken. Het is echter belangrijk om op te merken dat geen van beide methoden bescherming biedt tegen soa’s, dus als je seks hebt gehad zonder condoom, is het raadzaam om een Soa-test te doen. Neem contact op met je huisarts als je overgeeft binnen 3 uur na het slikken van de morning-afterpil, diarree hebt binnen 4 uur na het slikken van de morning-afterpil, een koperspiraaltje wilt laten plaatsen, denkt dat je zwanger bent, mogelijk een soa hebt, seks hebt gehad tegen je zin of behoefte hebt aan een gesprek, advies of steun.

Wanneer een zwangerschapstest

Vaak word je op je normale tijd ongesteld na het slikken van de morning-afterpil of plaatsen van een koperspiraal. Doe een zwangerschapstest als je 1 of meer van deze dingen merkt:

• De ongesteldheid is al 2 weken te laat.
• Veel minder ongesteld bent dan normaal.
• Voelt je zwanger, en het gevoel heb tdat je borsten groter of pijnlijk zijn.

Ben je onbedoeld zwanger? Maak dan een afspraak bij je huisarts. Bespreek met je huisarts wat in jouw situatie het beste is.

Meer informatie over voorbehoedmiddelen en soa’s kunt u vinden op de genoemde websites.

Bron:thuisarts.nl

Wat zijn precies droge ogen?

Je krijgt last van droge ogen wanneer er te weinig traanvocht in je ogen zit of werkt het traanvocht minder goed. Ongeveer 1 op de 10 mensen heeft last van droge ogen, vooral ouderen en vrouwen.

Wat kun je merken bij droge ogen?

• Je  kunt branderig, moe, stekend of drukkend gevoel ervaren
• De jeukende ogen
• Je hebt het gevoel alsof er zand in je ogen zit
• Er zitten slijmdraden in je ogen
• vastgeplakte oogleden en korstjes, vooral ’s ochtends
• Je ziet wazig
• Je hebt rode ogen
• Je hebt veel tranen

Het hebben van te weinig traanvocht is slecht voor je ogen, aangezien de buitenste vliezen van het oog beschadigd kunnen raken. Daarnaast heb je met droge ogen een grotere kans op oogontstekingen. Traanvocht beschermt de ogen tegen uitdroging en beschadiging en wordt geproduceerd door de traanklieren. Talg, gemaakt door talgkliertjes in de randen van je oogleden, is ook belangrijk, aangezien het traanvocht vet maakt en ervoor zorgt dat het beter op je ogen blijft liggen, waardoor je ogen vochtig blijven en niet uitdrogen. Door te knipperen verdeel je het traanvocht over je oog.

Oorzaken van droge ogen

Droge ogen kunnen veroorzaakt worden door twee dingen:

• je traanklieren maken minder traanvocht
• je traanvocht verdampt sneller.

Traanklieren kunnen minder goed traanvocht aanmaken door ouder worden, ziektes zoals diabetes, reumatoïde artritis, de ziekte van Graves of het syndroom van Sjögren, bij medicijnen  tegen angst en depressie,  tegen psychose, bloeddrukverlagers (bètablokkers), bloedverdunners (acetylsalicylzuur) en sommige oogdruppels, en een laserbehandeling van de ogen. Traanvocht kan sneller verdampen door ouder worden, te weinig knipperen, bijvoorbeeld tijdens het lezen of naar een beeldscherm kijken, tocht, rook en luchtblazers (airco), lenzen, een langdurige ontsteking van de randen van de oogleden, het hebben van problemen aan het onderste ooglid zoals naar binnen of naar buiten staan van de ooglidrand of het schuren van wimpers over het oog.

Wat kun je zelf doen aan droge ogen?

Probeer niet in je ogen te wrijven en knipper regelmatig,  zeker als je veel leest of naar een beeldscherm kijkt, om je ogen vochtig te houden. Zorg ervoor dat de lucht in huis niet te droog wordt als de verwarming aan staat, bijvoorbeeld door een bak met water aan de verwarming te hangen en deze regelmatig bij te vullen. Vermijd ruimtes met rook en luchtblazers (airco), aangezien deze droge lucht blazen en je ogen extra kunnen uitdrogen. Draag indien nodig vaker een bril als je lenzen draagt. Als de randen van je oogleden ontstoken zijn, maak ze dan goed schoon. Bespreek het gebruik van medicijnen die droge ogen kunnen veroorzaken met je huisarts. Misschien kun je minder of andere medicijnen gaan gebruiken.

Sommige oorzaken van droge ogen, zoals ouder worden, kunnen niet worden verholpen. Klachten na een laserbehandeling van de ogen verdwijnen meestal vanzelf binnen een jaar.

Welke medicijnen helpen bij droge ogen?

Kunsttranen kunnen je helpen bij droge ogen en zijn te koop bij Avondmedicijn.nl. Er bestaan verschillende soorten kunsttranen, zoals druppels of een gel. Zie op de verpakking voor de aanbevolen dagelijkse dosering en houdbaarheidsdatum. Gebruik je lenzen? lees dan goed in de bijsluiter of deze dan geschikt zijn! Als je meer klachten krijgt door het gebruik van kunsttranen, ga dan naar je huisarts. Deze kan je andere kunsttranen voorschrijven. Als kunsttranen niet voldoende helpen, kan je huisarts oogzalf voorschrijven om voor het slapengaan in je ogen te doen. Gebruik je lenzen? Vertel dit dan aan je huisarts en apotheker, zodat zij je beter advies kunnen geven over medicijnen.

Wanneer moet je bellen bij droge ogen?

Bel direct de huisarts of huisartsenpost als je:

• niet meer tegen licht kunt
• opeens slecht ziet en knipperen niet helpt
• of als je pijn aan je oog hebt.
• Je hebt een oogziekte.
• Je bent pas geopereerd aan je oog.
• Je hebt verminderde afweer, bijvoorbeeld door een ziekte of medicijnen.

Maak een afspraak bij je huisarts in deze situaties:

• Je merkt na 2 weken nog geen verbetering van je klachten, nadat ze zijn begonnen.
• Je bent al bij de huisarts geweest en je klachten zijn een week later nog niet minder.

Heb je oogzalf of oogdruppels gekregen? Bel dan opnieuw je huisarts in deze situaties:

• Je klachten zijn na 3 dagen nog niet verminderd.
• Je klachten worden steeds erger.
• Je klachten zijn na 1 week niet verdwenen.
• Je ervaart pijn aan je oog, merkt dat je minder ziet of hebt problemen met licht. Bel dan direct je huisarts of huisartsenpost.

Maak een afspraak met je huisarts als de adviezen niet helpen, je advies wilt over kunsttranen of oogzalf, je klachten steeds erger worden, je oog rood wordt, de randen van je oogleden ontstoken blijven, de rand van je onderste ooglid naar binnen of naar buiten staat, je wimpers over je oog schuren, of als je medicijnen gebruikt die droge ogen kunnen veroorzaken.

Wat is precies reisziekte?

Wagenziekte, zeeziekte en luchtziekte worden reisziekte genoemd. Je wordt dan ziek tijdens een autorit, op een boot of tijdens een vliegreis. Je kunt ook hier last van krijgen in de bus, tram, trein of lift.

Voor het krijgen van reisziekte hoef je niet altijd te reizen. Je kunt er ook last van hebben in draaimolens, op schommels of in achtbanen. Je kunt er ook zelfs last van krijgen als je helemaal niet beweegt, zoals tijdens het gamen of als je met 3D-bril een film kijkt op een groot scherm.

Ook kun je ziek worden door te denken aan een reis, bijvoorbeeld misselijk als je denkt aan een autorit. Als je zelf de auto, de boot of het vliegtuig bestuurt, heb je meestal geen last van reisziekte.

het hebben van reisziekte kan geen kwaad, maar het is wel vervelend en je kunt je er erg ziek door voelen. Kinderen kunnen vaker last hebben van reisziekte dan volwassenen.

Wat merk ik van reisziekte?

Bij reisziekte kun je misselijk zijn, overgeven, een bleek gezicht hebben, zweten, veel gapen of zuchten, snel of diep ademhalen, je slap voelen, slaperig zijn, duizelig zijn of een licht gevoel in je hoofd hebben, hoofdpijn hebben of geen interesse meer hebben omdat je je zo slecht voelt. Deze klachten kunnen snel weg gaan als je niet meer beweegt, bijvoorbeeld als je stopt met autorijden of varen, of als je stopt met gamen of een 3D-film kijken.

Bepaalde mensen hebben bijna nooit klachten, maar soms alleen als ze varen op een zee met hoge golven, terwijl andere mensen misselijk worden bij elke autorit.

Wat zijn de oorzaken van reisziekte?

Reisziekte maakt je extra gevoelig voor beweging. Je evenwicht zorgt ervoor dat je recht blijft en niet valt, bijvoorbeeld als je loopt of fietst. Voor je evenwicht is informatie nodig uit je hersenen, spieren en ogen. Dokters denken dat reisziekte ontstaat als de informatie niet met elkaar overeenkomt. Je hersenen kunnen dan je evenwicht niet goed regelen en je gaat je ziek voelen. Reisziekte kan erger worden als je veel beweegt en de horizon niet kunt zien.

Wat kan ik zelf doen voordat op reis ga?

• Goed uitrusten voor je op reis gaat, omdat mensen die moe zijn sneller reisziekte krijgen.
• Reis niet met een lege maag, maar zorg ook dat je maag niet te vol is. Dus eet vooraf een beetje, maar niet te veel.
• Geen alcohol drinken, omdat de kans op reisziekte groter wordt als je alcohol drinkt.
• Bepaalde mensen krijgen vaker last als ze koffie of prik bevattende drankjes drinken, zoals cola. Vermijdt dit als dat bij jou ook zo is.

Tijdens de reis Wat kan ik zelf doen ?

De volgende tips kunnen helpen om geen of minder klachten te krijgen tijdens je reis:

• Eet tijdens je reis niet te veel in één keer. Bent je lang onderweg? Eet dan 3 keer op een dag iets kleins en neem tussendoor wat fruit of een cracker. Geen vette snacks of snoep.
• Drink geen koffie, alcohol of dranken met prik als dit je klachten erger maakt.
• Beweeg je hoofd niet te veel of doe je ogen dicht.
• Probeer te slapen tijdens de reis, dit voorkomt klachten.
• Luister naar muziek, adem rustig of kauw op kauwgom tijdens de reis.
• Lezen, schrijven, gamen of naar een beeldscherm kijken kan reisziekte erger maken. Stop hier direct mee als je klachten krijgt.

Ga je met de auto?

• Als zelf rijd zelf, heb je vaak geen klachten.
• Een route kiezen met vaker lange rechte (snel)wegen.
• je kunt regelmatig een pauze bij een lange autorit nemen, dus om elke 1 of 2 uur.
• Zorg dat er frisse lucht in de auto is, bijvoorbeeld door een raampje open te doen en de verwarming laag te zetten of de airco aan te zetten.
• Als je met anderen meerijdt, vraag dan of je voorin mag zitten en vraag de bestuurder om rustig te rijden.

Reis je met de boot?

• Ga naar buiten en kijk in de verte, dit helpt vaak.
• frisse en koele lucht door buiten te staan kan helpen

Reis je met het vliegtuig?

• Probeer bezig te zijn met iets anders, zoals praten met de mensen naast je of een spelletje doen.
• Loop af en toe door het gangpad.

Als je een langere reis maakt, worden je klachten tijdens de reis meestal elke dag een beetje minder. Je went er dan aan.

Medicijnen bij reisziekte

Probeer eerst of de adviezen je helpen. Heb je toch nog erg veel last van reisziekte, dan kun je medicijnen proberen.

Pillen met antihistamine

Cinnarizine, cyclizine en meclozine.

• Deze medicijnen maken je rustig en je kunt er zelfs slaperig van worden.
• Slik ze dus niet als je zelf een auto moet besturen.
• Let op de mogelijke bijwerkingen zoals een droge mond, wazig zicht en moeite met plassen.
• Slik de pillen 1 tot 2 uur voordat je gaat reizen en neem genoeg pillen mee op reis.
• Deze medicijnen zijn verkrijgbaar bij de Avondmedicijn.nl.
• Let op: Als je zwanger bent of borstvoeding geeft, mag je alleen meclozine slikken.

Scopolamine in een vorm van een pleister

Deze pleister werkt 3 dagen achter elkaar, daarom is het vooral handig bij lange reizen zoals een cruise. Plak de pleister 6 tot 15 uur voordat je gaat reizen achter je oor. Let op de bijwerkingen zoals sufheid, droge mond en wazig zicht. Deze pleister is verkrijgbaar op recept bij de apotheek. Let op: Alleen mensen van 18 jaar en ouder mogen deze pleisters gebruiken.

Hoe verder bij reisziekte?

Je voelt je weer beter zodra de reis voorbij is. Dit kan al na 5 minuten zijn. Soms moet je even gaan liggen om bij te komen, maar na 1 uur voelen de meeste mensen met reisziekte zich weer beter. Als je lang op een boot bent, kan de reisziekte tijdens de reis al verdwijnen dit komt door dat je hersenen er aan wennen. Het kan echter nog een tijdje voelen alsof je heen en weer gaat nadat je weer aan land komt, maar dit gevoel verdwijnt vanzelf.

Stoppen met roken

Overleg met je huisarts of je een middel met nicotine of een medicijn wilt gebruiken om te stoppen met roken. Deze middelen kunnen je helpen om gestopt te blijven, omdat ze ervoor zorgen dat je minder zin hebt in een sigaret. Je huisarts zal beoordelen welk middel geschikt is voor jou, vooral als je recentelijk hartproblemen of een beroerte hebt gehad. Bespreek het ook met je huisarts als je tussen de 12 en 17 jaar bent, zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft.

Als je 10 of meer sigaretten per dag rookt en de middelen met nicotine niet helpen of niet geschikt zijn voor jou, dan kun je met je huisarts bespreken of je medicijnen wilt gebruiken. Een middel met nicotine werkt net zo goed als een medicijn voor het stoppen met roken, maar heeft minder bijwerkingen en is goedkoper. Het heeft geen zin om een middel met nicotine te gebruiken in combinatie met een medicijn voor het stoppen met roken.

Middelen bij stoppen met roken

Er zijn verschillende manieren waarop je kauwgom, pleisters, tabletten, mondspray of spray om in te ademen met nicotine kunt gebruiken bij het stoppen met roken.

• Kauwgom gebruik je op het moment dat je zin hebt in een sigaret en werkt snel en kort.
• Zuigtabletten, smelt-tabletten,
• mondspray of spray om in te ademen gebruik je ook op het moment dat je zin hebt in een sigaret, maar kunnen soms irritatie van de mond of keel veroorzaken.
• Pleisters werken langzaam en de hele dag. Je plakt de pleister ’s ochtends op een van de vastgestelde plaatsen op je lichaam en haalt hem eraf als je gaat slapen. De volgende ochtend plak je een nieuwe pleister op een andere plakplaats. De nicotine wordt door je huid opgenomen in je bloed en kan soms huidirritatie veroorzaken.

Je huisarts jou de keuze welk middel je wilt gebruiken, aangezien ze allemaal even goed werken. Het is zelfs nog effectiever om twee middelen tegelijkertijd te gebruiken, zoals kauwgom en pleisters. De nicotine zorgt ervoor dat je minder zin hebt om te roken en helpt je de gewoonte van het pakken van een sigaret af te leren. Bovendien verminder je klachten die gepaard gaan met het stoppen, als voorbeeld een slecht humeur, onrust en hoofdpijn.

Je begint met het middel op je stopdatum en kunt meestal na 4 weken de hoeveelheid ervan verminderen. Na 2 tot 3 maanden kun je het middel volledig stoppen, omdat je dan hebt geleerd om niet meer te roken.

Gebruik geen nicotine wanneer je sigaretten blijft roken of combineer deze ook niet samen met sigaretten!

Kijk voor meer informatie op :

https://www.thuisarts.nl/stoppen-met-roken/ik-wil-nu-stoppen-met-roken

Wat is precies spierpijn?

Kan ik zelf iets er tegen doen?

• Belangrijk bij het sporten is om te zorgen voor een goede warming-up en cooling-down. Maak de spieren rustig los en rek ze zonder dat het pijnlijk wordt. Dit geldt zowel voor voor als na het sporten.
• Om de doorbloeding van de spieren te stimuleren en spierpijn te verminderen, kun je wrijven, een warme douche nemen of een massage ondergaan.
• Het is ook verstandig om regelmatig te blijven bewegen, zonder je spieren te overbelasten.
• Spierpijn als gevolg van de griep zal vanzelf verdwijnen na een paar dagen.
• Als je vermoedt dat spierpijn een bijwerking is van jouw medicijnen, is het raadzaam dit te bespreken met je huisarts.

Welke medicijnen kan ik gebruiken?

Wat is een vaginale schimmelinfectie?

Hoe herken je een schimmelinfectie in de vagina?

Een schimmelinfectie in de vagina kun je meestal herkennen aan de symptomen zoals jeuk. Als je voor de eerste keer naar de huisarts gaat, kan deze een onderzoek doen. Je wordt gevraagd om je onderbroek uit te doen en op de onderzoeksbank te gaan liggen. Met behulp van een speculum kan de huisarts de binnenkant van je vagina bekijken. Soms wordt er ook een slijmmonster genomen om te testen op een schimmelinfectie of andere mogelijke oorzaken, zoals een soa.

Is een schimmelinfectie in de vagina gevaarlijk?

Een schimmelinfectie in de vagina is over het algemeen niet gevaarlijk en verdwijnt vaak vanzelf. Er zijn enkele adviezen die kunnen helpen bij het herstel en het voorkomen van herhaling van de infectie.

Adviezen bij een schimmelinfectie in de vagina:

• Irriteer de binnenkant van je vagina niet. Gewoon wassen met lauw water is voldoende, vermijd het gebruik van zeep, spoelingen, deodorant of tea-tree olie, omdat deze de vagina kunnen irriteren en niet effectief zijn tegen schimmels.
• Neem de tijd om seksueel opgewonden te worden en zorg ervoor dat je vagina vochtig is. Gebruik eventueel een glijmiddel en stop als het pijn doet.
• Gebruik geen zaaddodende middelen, omdat deze je vagina kunnen irriteren.
• Vermijd knoflook, probiotica en yoghurt met lactobacillen, omdat deze ook niet effectief zijn tegen schimmels.

Behandeling van een schimmelinfectie in de vagina:

Een schimmelinfectie in de vagina gaat vaak vanzelf over binnen ongeveer twee weken. Als je voor het eerst klachten hebt, kun je afwachten of de klachten vanzelf verdwijnen. Als je er veel last van hebt, kun je een afspraak maken met je huisarts om te onderzoeken of medicatie kan helpen.

Als je de klachten al eerder hebt gehad, kun je ervoor kiezen om zelf een crème of pil bij Avondmedicijn.nl te kopen of een afspraak te maken bij de huisarts.

Medicatie voor een schimmelinfectie in de vagina:

De huisarts kan een pil of crème voorschrijven die je in de vagina kunt plaatsen. De medicatie doodt de schimmel en helpt de symptomen te verminderen. Het maakt niet uit of je een crème of pil gebruikt, ze zijn even effectief. Je kunt het medicijn het beste gebruiken wanneer je niet ongesteld bent. Bijwerkingen zijn zeldzaam, maar soms kan het medicijn een branderig gevoel in de vagina veroorzaken.

Bel de huisarts in de volgende situaties:

• Als de behandeling niet helpt.
• Als de infectie vaker dan 3 keer per jaar terugkomt.
• Als de ingang van de vagina rood en gezwollen is met wondjes.

Bel een afspraak met de huisarts in de volgende situaties:

• Als je de klachten voor het eerst hebt.
• Als na 2 weken de klachten nog niet zijn verminderd.
• Als je zelfmedicatie hebt gekocht en dit niet heeft geholpen.
• Als de klachten steeds terugkomen.
• Je hebt andere klachten hebt, zoals buikpijn of koorts.
• Je hebt slijm uit je vagina en het heeft een andere kleur (geelgroen, bruin of rood) of ruikt onaangenaam vies .

Verkoudheid, wat is het?

Een verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Er ontstaat een ontsteking van het slijmvlies in je neus, keel en bijholten.

Je slijmvlies is een dun laagje huid met slijm erop. Normaal gesproken produceert het slijmvlies in je neus en keel een beetje slijm en vocht.

Bij een ontsteking zwelt het slijmvlies op en produceert het veel slijm (snot). Hierdoor kan je neus verstopt raken en kan het snot uit je neus of in je keel terechtkomen.

Wat merk je?

Door de ontsteking zwelt het slijmvlies in je neus en keel op. Het produceert veel slijm (snot).

Je kunt last krijgen van de volgende klachten:

• Verstopte neus
• Loopneus: snot dat uit je neus loopt of in je keel terechtkomt
• Verminderd reukvermogen
• Niezen
• Hoesten
• Keelpijn
• Heesheid
• Koorts
• Oorpijn

Het oor is verbonden met de neus en keel via een smal gangetje genaamd de buis van Eustachius. Virussen kunnen via dit gangetje vanuit je neus naar je oor gaan, vandaar dat je ook last kunt krijgen van oorpijn.
Opgelet: een ontsteking van de buis van Eustachius kan ervoor zorgen dat deze verstopt raakt, wat kan leiden tot oorsuizen.

Verkoudheid, Hoe ontstaat het?

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Er zijn veel verschillende virussen die een verkoudheid kunnen veroorzaken.

Virussen verspreiden zich gemakkelijk:

• Via de ademhaling

Wanneer iemand uitademt, komen er druppeltjes met virus in de lucht terecht. Als je dicht bij die persoon staat, kun je de druppeltjes inademen en besmet raken. Dit gebeurt vooral wanneer mensen dicht op elkaar zitten in een ruimte met weinig frisse lucht, zoals in de bus, trein, school of kinderdagverblijf.

• Via de handen

Het virus kan ook via de handen worden doorgegeven. Bijvoorbeeld wanneer iemand die verkouden is aan zijn neus zit of zijn hand voor zijn mond houdt om te niezen of te hoesten, en vervolgens iemand anders een hand geeft of iets aanraakt wat anderen ook aanraken.

Wat je zelf kunt doen tegen verkoudheid?

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om de klachten van verkoudheid te verminderen:

• Stomen

Het stomen met warm water zorgt er niet voor dat je sneller herstelt, maar het kan wel helpen om de klachten te verminderen. Doe dit bijvoorbeeld 3 keer per dag gedurende 15 minuten.

• Je kunt stomen door de warme kraan in de badkamer open te draaien en de stoom in te ademen.
• Je kunt ook boven een kom heet water stomen.
• Gebruik geen kokend heet water en wees voorzichtig met hete stoom en het omstoten van een kom heet water.
• Stoom nooit boven een keukenkraan met kokend water, dit kan ernstige brandwonden veroorzaken.
• Het toevoegen van iets aan het water, zoals menthol, heeft geen zin.
  Let op: stomen bij jonge kinderen mag niet vanwege het risico op brandwonden (zie Mijn kind is verkouden).
• Zout water in de neus
  Als je neus verstopt is, kunnen neusdruppels met zout water soms enige verlichting bieden.
• Je kunt ook een spray of druppels met zoutoplossing kopen bij Avondmedicijn.nl, hier heb je geen recept voor nodig. 

• Snuiten
  Het is niet bekend of snuiten of ophalen beter is. Snuit je neus in ieder geval niet te hard, aangezien het snot daardoor ook in de bijholten kan terechtkomen.

• Niet roken
  Als je rookt, zullen je klachten langer aanhouden. Als je gestopt bent met roken, herstel je sneller van een verkoudheid.

Hoe kun je voorkomen anderen te besmetten?

Verkoudheid is besmettelijk. Het virus bevindt zich in je speeksel, slijm en snot.

• Dit kun je doen om anderen niet te besmetten:
• Houd afstand van anderen. Als je hoest of praat, komen er druppeltjes met het virus in de lucht. Anderen kunnen deze druppeltjes inademen en besmet raken.
• Nies en hoest in je elleboog.
• Gebruik papieren zakdoekjes om je neus te snuiten en gooi ze direct weg.
• Was regelmatig je handen, ook nadat je een papieren zakdoekje hebt gebruikt.
• Was kopjes, glazen en bestek goed af nadat je ze hebt gebruikt.

Welke Medicijnen bij verkoudheid

Medicijnen zijn over het algemeen niet nodig bij verkoudheid.

Je kunt eventueel neusdruppels of neusspray xylometazoline gebruiken. Deze maken het slijmvlies dunner, waardoor je gemakkelijker door je neus kunt ademen.

Gebruik de neusspray of neusdruppels maximaal 3 keer per dag gedurende maximaal 1 week. Bij langdurig gebruik kunnen ze het slijmvlies beschadigen.

Neusspray en neusdruppels zijn zonder recept verkrijgbaar bij avondmedicijn.nl.

Antibiotica helpen niet bij verkoudheid, aangezien ze alleen werken tegen bacteriën en niet tegen virussen.

Hoe gaat het verder bij verkoudheid?

Een gewone verkoudheid gaat vanzelf over. Soms kunnen de klachten echter enkele weken aanhouden.

Wanneer contact opnemen bij verkoudheid?

Bij een gewone verkoudheid hoef je niet naar de huisarts.

Neem direct contact op met je huisarts of huisartsenpost als een van de volgende punten voor jou van toepassing is:

• Je ademt snel of moeilijk.
• Je maakt een piepend of gierend geluid bij het ademen.
• Je voelt je steeds zieker worden.

Bel je eigen huisarts op werkdagen als een van de volgende punten voor jou van toepassing is:

• Je klachten verminderen na enkele weken niet.
• Je twijfelt of de klachten door een verkoudheid komen.
• Je hebt langer dan 5 dagen koorts (boven de 38°C, gemeten via de anus).
• Je had koorts en na enkele dagen krijg je opnieuw koorts.

Let op: voor kinderen met verkoudheid of koorts gelden andere adviezen.

Verkoudheid bij kinderen

Verkoudheid is een ontsteking van het slijmvlies in je neus, keel en bijholten. Dit wordt veroorzaakt door een virus.

Het slijmvlies in het neus en keel maakt normaal gesproken een beetje slijm en vocht aan. Bij een ontsteking wordt het slijmvlies dikker en produceert het meer slijm (snot). Hierdoor kan de neus verstopt raken. Het snot kan uit de neus komen of achter in de keel terechtkomen.

Als je  kind verkouden is, kun je het volgende merken:

• de neus is verstopt
• snot komt  uit de neus
• niezen, hoesten, keelpijn
• stem is schor (als de stembanden ook ontstoken zijn)
• snotogen, in de ochtend kunnen de ogen dichtgeplakt zijn
• koorts

Wat is de oorzaak?

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Er zijn veel verschillende virussen die verkoudheid kunnen veroorzaken.

Een kind kan wel tot 10 keer per jaar verkouden zijn, telkens door een ander virus. Het lichaam bouwt zo weerstand op tegen de virussen.

Virussen verspreiden zich gemakkelijk via druppeltjes in de lucht. Dit gebeurt vooral in ruimtes waar veel mensen bij elkaar zijn en waar weinig frisse lucht binnenkomt, zoals in de bus, tram, trein, op school of het kinderdagverblijf. Virussen kunnen ook via de handen van de een naar de ander overgedragen worden, bijvoorbeeld als kinderen met speelgoed spelen.

Als het kind verkouden is, gaat dit vanzelf over. Je hoeft hier niets voor te doen. Zorg er wel voor dat je niet in ruimtes met sigarettenrook komt, omdat dit ervoor kan zorgen dat een verkoudheid langer duurt.

Soms kan stomen de klachten iets verminderen. De ontsteking gaat echter niet sneller over door te stomen. Let erop dat het water niet warmer is dan 60 graden om brandwonden te voorkomen. Jonge kinderen mogen helemaal niet stomen.

Wat te doen tegen verkoudheid ?

• Als het is kind verkouden is, kun je zout water in de neus druppelen. Dit kan de klachten iets verminderen, maar de ontsteking gaat er niet sneller door over. Je kunt zout water kopen bij de Avondmedicijn.nl als neusdruppels of spray.
• Je kunt een snotoogje schoonmaken met een watje en schoon water. Verder kun je het kind leren om te hoesten en niezen in de elleboog te doen en regelmatig de handen te wassen om verspreiding van virussen te voorkomen.

Medicijnen

Medicijnen zijn meestal niet nodig bij een verkoudheid. Een verkoudheid geneest vanzelf. Als het kind 6 jaar of ouder is en last heeft van een verstopte neus, kun je xylometazoline voor de neus gebruiken. Deze maakt het slijmvlies in je neus dunner, zodat het kind makkelijker door de neus kan ademen. Gebruik dit maximaal 3 keer per dag en niet langer dan 1 week.

Voor kinderen tussen 2 en 6 jaar kan xylometazoline 0,05% worden gebruikt als ze veel last hebben van een verstopte neus. Kinderen jonger dan 2 jaar mogen geen xylometazoline gebruiken vanwege de bijwerkingen.

Medicijnen tegen bacteriën hebben geen effect bij een verkoudheid, omdat verkoudheid veroorzaakt wordt door een virus en niet door een bacterie.

Een verkoudheid gaat meestal vanzelf over na een paar weken. Als de verkoudheid langer aanhoudt, heeft het geen zin om medicijnen tegen bacteriën te geven. Het snot kan van kleur veranderen, bijvoorbeeld geler of groener worden, maar dit betekent niet dat medicijnen helpen.

Raadpleeg de huisarts wanneer:

In zeldzame gevallen kan een verkouden kind zieker worden, bijvoorbeeld door het RS-virus bij baby’s. bel dan de huisarts

Voor een verkoudheid hoeven kinderen meestal niet naar de huisarts. Bel wel de huisarts als je kind:

• benauwd is,
• een piepende ademhaling heeft,
• suf is of slecht drinkt.

Als je kind jonger is dan 3 maanden en koorts heeft, bel dan direct de huisarts. Meet de temperatuur via de anus. Bel de huisarts ook als je kind na een paar dagen weer koorts krijgt.

Verstopping, wat is het ?

Bij verstopping gaat het poepen moeilijk en komt het minder dan drie keer per week voor. Je ontlasting blijft te lang in je dikke darm en wordt daardoor hard en droog. Soms is er sprake van losse keutels.

Verstopping, ook wel bekend als obstipatie, veroorzaakt de volgende klachten:

• Minder vaak poepen, waarbij je ontlasting hard en droog is en soms keutels zijn.
• Pijn tijdens het poepen.
• Buikpijn en krampen als gevolg van een ophoping van ontlasting in de dikke darm.
• Moeite met persen om ontlasting te kunnen lozen.
• Het gevoel dat je darmen na het poepen nog niet helemaal leeg zijn.
• Soms lekt dunne ontlasting langs de harde ontlasting naar buiten (diarree).
• Soms zijn er scheurtjes aan de binnenkant van je anus, waardoor het poepen pijnlijk is.

Verstopping kan veroorzaakt worden door verschillende factoren, zoals:

• Gebrek aan vochtinname.
• Onvoldoende vezelrijk voedsel.
• Onvoldoende lichamelijke activiteit.
• Erfelijke aanleg waarbij je darmen minder goed functioneren.
• Spanning.
• Niet direct naar het toilet gaan bij aandrang.
• Zwangerschap.
• Slecht functionerende spieren in het bekkengebied.
• Gebruik van medicijnen die verstopping als bijwerking hebben, zoals morfine, ijzerpillen, antidepressiva, medicijnen tegen botontkalking, medicijnen tegen allergie, plaspillen, medicijnen bij de ziekte van Parkinson, medicijnen tegen epilepsie en medicijnen tegen psychose.

In sommige gevallen kan verstopping veroorzaakt worden door andere oorzaken, zoals het prikkelbare darm syndroom, een trage schildklier, diabetes, overgevoeligheid voor gluten, depressie, de ziekte van Parkinson en multiple sclerose (MS).

Bij een bezoek aan de huisarts zal deze jouw buik onderzoeken door te kijken, luisteren en voelen. Soms zal de huisarts ook in jouw anus voelen.

In de meeste gevallen zijn er geen verdere onderzoeken nodig bij vermoedelijke verstopping. Een röntgenfoto en een echo van de buik worden niet gebruikt om de diagnose te stellen. In sommige gevallen kan jouw huisarts wel jouw bloed en urine laten onderzoeken om andere mogelijke oorzaken uit te sluiten, zoals overgevoeligheid voor gluten en een trage schildklier.

Wat kun je doen bij verstopping?

Zorg voor een gezonde voeding met voldoende vezels. Vezels zorgen voor een betere werking van je darmen en houden vocht vast.

• Volkoren producten, groente, fruit, peulvruchten en noten zijn goede bronnen van vezels.
• Drink voldoende water, thee en koffie zonder suiker. Vruchtensap en frisdrank kun je beter vermijden.
• Zorg voor voldoende lichamelijke activiteit, zoals wandelen, rennen, fietsen, zwemmen of tuinieren.
• Ga naar het toilet zodra je aandrang voelt, zelfs als je het druk hebt. Het negeren van de aandrang kan leiden tot een verminderde gevoeligheid en een ophoping van ontlasting in de darmen, waardoor deze droger en harder wordt.
• Bespreek met je huisarts of er alternatieve medicijnen mogelijk zijn als jouw huidige medicatie verstopping als bijwerking heeft.

Medicijnen bij verstopping

Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen tegen verstopping. Als je deze middelen neemt, zullen je darmen naar verwachting sneller gaan werken. Je ontlasting zal ook zachter worden. Let er dus op dat je soms wat sneller naar het toilet moet.

• Je kunt psylliumzaad of sterculiagom gebruiken. Dit zijn natuurlijke vezels die ervoor zorgen dat er meer vocht in je darm blijft. Daardoor wordt je ontlasting zachter. Neem deze middelen elke dag bij je ontbijt. Meng ze bijvoorbeeld door de yoghurt. Na 1 tot 3 dagen zul je merken dat je beter gaat ontlasten. Zorg ervoor dat je genoeg drinkt (1,5 tot 2 liter per dag) als je deze middelen inneemt, anders kan de verstopping erger worden.

• Als de natuurlijke vezels niet genoeg helpen, kun je lactulose of macrogol gebruiken. Ook deze medicijnen zorgen voor meer vocht in je darm. Daardoor wordt je ontlasting zachter. En je darm gaat beter ‘kneden’. Lactulose is er als stroop en als poeder. Macrogol is er als poeder. Neem deze medicijnen elke dag bij je ontbijt. Vaak moet je er 2 tot 3 maanden mee doorgaan. Je hoeft niet bang te zijn dat je darmen ‘lui’ worden van deze middelen.

• Soms heb je korte tijd een extra middel nodig om je darm te prikkelen. Bijvoorbeeld bisacodyl, sennosiden of magnesiumoxide. Deze middelen kunnen goed werken, maar de bijwerkingen na lange tijd zijn niet bekend. Neem deze middelen dus niet te vaak. Bespreek het met je huisarts.

• Bij ernstige verstopping kun je sommige middelen samen nemen. Bijvoorbeeld lactulose samen met bisacodyl.

• Soms is een zetpil bisacodyl nodig om de eerste harde ontlasting weg te krijgen. Een zetpil breng je in je anus. Na een kwartier tot een uur komt de ontlasting eruit.
• Een klysma werkt nog sneller dan een zetpil bisacodyl. Een klysma is een kleine tube waarmee je een vloeistof in je anus brengt. De vloeistof maakt de harde ontlasting zacht en werkt als een soort glijmiddel. Na een klysma moet je meestal snel ontlasten. Probeer de ontlasting een kwartier op te houden, dan kan het klysma goed inwerken.
• Als je een scheurtje bij de anus hebt en het doet pijn tijdens het ontlasten, zijn er verschillende medicijnen die kunnen helpen: crème of gel met lidocaïne of met diltiazem. Bespreek dit met je huisarts.

Ook als je medicijnen gebruikt tegen verstopping, is het belangrijk dat je genoeg drinkt, vezels eet en beweegt. Twee weken nadat je met de medicijnen bent begonnen, kun je je huisarts bellen om te bespreken hoe het gaat. Ook bekijk je samen of je de medicijnen moet aanpassen. Bedenk dat je middelen zoals psyllium, lactulose en macrogol soms wat langer moet gebruiken voordat ze gaan werken (minstens 2 maanden). Wil je minder medicijnen nemen? Bespreek dit dan met je huisarts. Je moet langzaam steeds minder medicijnen gebruiken. Je darmen moeten eraan wennen om het zonder medicijnen te doen. Als je opnieuw last krijgt van verstopping, bel dan weer je huisarts.

Bel je huisarts als je last hebt van verstopping en je hebt 1 of meer van deze klachten:

• Je hebt buikpijn
• Je hebt een vol of misselijk gevoel
• Overgeven
• Je hebt pijn bij de ontlasting
• je hebt bloedverlies uit je anus
• Je voelt je ziek
• Je hebt koorts
• Je hebt minder trek of geen trek in eten en drinken
• Gewichtsverlies
• Je hebt diarree

Bel ook je huisarts in deze situaties:

• Je hebt twee weken de adviezen geprobeerd, maar je klachten worden niet verminderd.
• Je wilt medicijnen tegen verstopping nemen.
• Je hebt medicijnen tegen verstopping genomen, maar ze helpen niet (genoeg).
• Je wilt minder medicijnen gebruiken tegen verstopping.
• Je gebruikt medicijnen voor iets anders die als bijwerking verstopping hebben.

Voetschimmel, wat is het?

Bij voetschimmel heb je witte schilfers (velletjes) tussen je tenen. De schilfers kunnen ook op een andere plek op je voet zitten. Het komt door een schimmel.

Een voetschimmel kan best vervelend zijn, het is niet gevaarlijk.

Voetschimmel wordt ook wel zwemmers-eczeem genoemd, omdat je het kan krijgen door op blote voeten te lopen in het zwembad. Deze naam klopt alleen niet helemaal: de plekken komen niet door eczeem, maar door een schimmel.

Wat te doen bij voetschimmel

Hier zijn enkele tips om voetschimmel te behandelen:

• Was je voeten bij voorkeur zonder zeep.
• Spoel je voeten goed af als je toch zeep of shampoo gebruikt.
• Zorg ervoor dat je voeten goed droog zijn, vooral tussen de tenen.
• Gebruik een drogend poeder zoals talkpoeder tussen je tenen.
• Gebruik een aparte handdoek om de geïnfecteerde plek af te drogen en pak elke keer een schone handdoek.
• Draag sokken van katoen of wol en verwissel ze dagelijks.
• Draag schoenen die ademen, zoals sandalen of schoenen van linnen of leer, vermijd gesloten schoenen van rubber of plastic.
• Draag je eigen slippers in openbare ruimtes waar veel mensen op blote voeten lopen, zoals doucheruimtes en zwembaden.

Medicatie voor voetschimmel

Voetschimmel kan meestal goed worden behandeld met crèmes die antischimmel middelen bevatten. Deze crèmes zijn te koop bij Avondmedicijn.nl.

• Terbinafine-crème hoef je minder vaak en minder lang te gebruiken dan andere crèmes en heeft dezelfde effectiviteit.
• Gebruik terbinafine-crème eenmaal daags gedurende 1 tot 2 weken en stop na maximaal 2 weken.
• Bij andere crèmes moet je tweemaal daags smeren, en nog een week doorgaan nadat de plekjes zijn verdwenen.
• Breng de crème aan op de geïnfecteerde plekken en 2 centimeter eromheen.
• Breng een dunne laag aan om huidirritatie te voorkomen.
• Miconazol kan de werking van sommige bloedverdunners beïnvloeden, raadpleeg een medicijndeskundige of huisarts als je bloedverdunners gebruikt en crème met miconazol wilt gebruiken.

Hoe verloopt de behandeling van voetschimmel verder?

Als je regelmatig smeert met een antischimmelcrème of antischimmelpillen inneemt, zal je huid geleidelijk aan verbeteren. Het kan echter enkele weken duren voordat de huid volledig herstelt.

Voetschimmel heeft de neiging om terug te komen. Door de gegeven adviezen op te volgen, kan je proberen dit te voorkomen.

Indien de voetschimmel terugkomt, dien je je huid opnieuw te behandelen met dezelfde crème.

Wanneer moet je de huisarts raadplegen in geval van voetschimmel?

Maak een afspraak bij je huisarts als de plekken niet verdwijnen na het regelmatig aanbrengen van antischimmelcrème, of na twee weken innemen van andere antischimmelmedicijnen.

Waterpokken

Waterpokken is een virusziekte die vooral voorkomt bij kinderen. Het zorgt voor jeukende vlekjes, blaasjes en korstjes over het hele lichaam.

Symptomen van waterpokken bij kinderen:

• Verkoudheid
• Koorts, vermoeidheid en ziek voelen, soms nog voordat de waterpokken zichtbaar zijn
• Jeukende vlekjes en blaasjes op het lichaam, vaak ook in de mond, op de oogleden en in het haar
• De blaasjes drogen uit en er komen korstjes, die na ongeveer 10 dagen verdwijnen

Hoe krijgen kinderen waterpokken?

Waterpokken wordt veroorzaakt door een besmettelijk virus. Het kan op verschillende manieren worden overgedragen:

• Het inademen van druppeltjes met het virus, bijvoorbeeld bij hoesten of praten van iemand met waterpokken
• Het aanraken van de blaasjes met vocht

Na besmetting treden de vlekjes doorgaans binnen 3 weken op. Het virus is al besmettelijk vanaf 2 dagen voordat de vlekjes verschijnen en stopt na ongeveer 10 dagen wanneer de blaasjes droog zijn.

Wat kan ik doen bij waterpokken?

Om de klachten te verminderen en eventuele complicaties te voorkomen, kun je het volgende doen:

• Houd de nagels van je kind kort en zorg ervoor dat het zich niet krabt om verergering van jeuk, ontstekingen en littekens te voorkomen.
• Bij pijnlijke blaasjes in de mond kan het helpen om een waterijsje of iets kouds te geven om de pijn te verlichten.
• Als je kind zieker wordt, let dan op de symptomen van een ziek kind.
• Als je zwanger bent en je kind krijgt waterpokken, raadpleeg dan je huisarts voor meer informatie.

Zijn er regels als kinderen waterpokken hebben ?

Kinderen met waterpokken mogen gewoon in bad of onder de douche en kunnen naar school of het kinderdagverblijf, aangezien ze al besmettelijk zijn voordat de vlekjes verschijnen. Het kan zijn dat de school of het kinderdagverblijf eigen regels hanteert met betrekking tot waterpokken. Voor vliegen met een kind met waterpokken is het raadzaam om de regels van de luchtvaartmaatschappij te raadplegen.

Behandeling van waterpokken bij kinderen

Er zijn geen medicijnen die waterpokken kunnen genezen of het verloop versnellen. Wel kunnen producten zoals zink-lotion, mentholgel en carbomeer-watergel worden gebruikt om de klachten te verminderen. Deze zijn verkrijgbaar bij Avondmedicijn.nl zonder recept.

Let op:

• Smeer nooit iets op wondjes en gebruik geen mentholgel bij kinderen jonger dan 2 jaar, omdat het inademen ervan gevaarlijk kan zijn.
• Paracetamol kan worden gegeven bij koorts, maar vermijd het gebruik van ibuprofen bij waterpokken omdat dit ernstige huidproblemen kan veroorzaken

Verloop van waterpokken

De meeste kinderen herstellen binnen 10 dagen volledig van waterpokken. Herbesmetting is zeldzaam. Het virus kan echter latent aanwezig blijven in het lichaam en in de toekomst gordelroos veroorzaken, wat zich manifesteert als jeukende vlekjes en blaasjes op de huid.

Wanneer de huisarts bellen?

Over het algemeen is het niet nodig om de huisarts te bellen bij waterpokken. Bel echter wel direct de huisarts of huisartsenpost als:

• Het kind jonger is dan 3 maanden, omdat het kind ernstig ziek kan worden
• Er grote rode of paarse plekken rondom de blaasjes of korstjes verschijnen

Het kind wordt steeds zieker , bijvoorbeeld door het

• • niet drinken, vaak braken,
  • sufheid,
  • benauwdheid,
  • hevig huilen,
  • kreunen,
  • een bleke gezichtskleur,
  • of het terugkeren van koorts na een paar dagen zonder koorts.

Behandeling van verschillende wonden:

• Zorg ervoor dat je direct een brandwond gedurende 10 tot 20 minuten spoelt met lauw water uit de kraan.
• Als het dier mogelijk besmet is met hondsdolheid, spoel dan een bijtwond gedurende 15 minuten.
• Spoel andere wonden gedurende 1 tot 2 minuten onder de kraan met lauw water.
• Verbind een bloedende wond met een verband of een schone (thee)doek.
• De huisarts kan bijtwonden tot 8 uur later hechten, en andere wonden tot 12 uur later.
• Indien de wond in aanraking is gekomen met aarde, straatvuil, mest, besmet bloed of speeksel, kan uw huisarts u indien nodig een tetanus-prik of antibiotica geven.

Zie voor de behandeling van deze verschillende wonden de website van Thuisarts.nl

https://www.thuisarts.nl/wonden

Wormen en de behandeling ervan

• In je darmen kunnen wormen zitten.
• Soms zie je dunne witte draadjes in je poep, ondergoed of beddengoed.
• Vaak heb je jeuk rond je anus (poepgat) of vagina.
• Dit zijn wormpjes (aarsmaden).
• Heel soms kan er een ander soort worm, zoals een spoelworm, zweepworm of lintworm, aanwezig zijn.
• Zie je een (stukje) worm in je poep? Neem deze dan mee naar de huisarts in een afgesloten potje.
• Heb je klachten na verblijf in het buitenland, zoals buikpijn, hoesten, huiduitslag of koorts? Ga dan naar de huisarts. De klachten kunnen veroorzaakt worden door een tropische worm.

Kijk voor de behandeling van de verschillende wormen op de website van thuisarts.nl

https://www.thuisarts.nl/wormen

Wratten

Wratten zijn ruwe en harde knobbeltjes die soms een bloemkoolachtig uiterlijk hebben. Ze komen voornamelijk voor op handen en voeten, maar kunnen ook op andere plaatsen voorkomen. Voetwratten worden veroorzaakt doordat ze in het eelt van de voetzool worden gedrukt tijdens het lopen, wat soms pijnlijk kan zijn.

Oorzaak

De oorzaak van wratten is het humaan papillomavirus, dat de huid infecteert en wratten veroorzaakt. Het is nog niet bekend waarom sommige mensen wel wratten krijgen en anderen niet. Het wrattenvirus is overal aanwezig, maar het is niet bewezen dat je wratten krijgt van zwembaden, openbare douches of blote voeten sporten. Het voorkomen van wratten is ook niet goed bekend.

Het is het beste om wratten met rust te laten en er niet aan te pulken, omdat dit verdere verspreiding kan veroorzaken. Wratten zijn over het algemeen onschadelijk en hebben alleen behandeling nodig als ze veel ongemak veroorzaken, zoals pijn of irritatie. Ze verdwijnen meestal vanzelf zonder littekens.

Medicijnen bij wratten

Als je weinig last hebt van wratten, is het raadzaam om af te wachten en niets te doen. Ongeveer de helft van de wratten verdwijnt vanzelf binnen een jaar, en na twee jaar zijn bij tweederde van de mensen alle wratten verdwenen. Er zijn zelfzorgmiddelen verkrijgbaar bij Avondmedicijn.nl, zoals middelen met salicylzuur of middelen die de wrat bevriezen. Deze kunnen zonder recept worden gekocht. De behandeling van wratten bij de huisarts is moeilijk en laat de wratten niet altijd verdwijnen.

Naar de huisarts

Als je veel last hebt van je wratten, zoals pijn of irritatie, kan het raadzaam zijn om naar de huisarts te gaan voor behandeling. Mogelijke behandelingen bij de huisarts zijn het voorschrijven van salicylzuurzalf, het aanstippen van de wrat met vloeibare stikstof, of een combinatie van deze twee behandelingen. Behandelingen met stikstof kunnen een brandend gevoel en pijn veroorzaken, maar er is zelden kans op littekens. De behandeling kan herhaald worden als de wratten na de eerste keer bevriezen niet verdwijnen, maar langer dan 3 maanden behandelen heeft geen zin.

Als je twijfelt of de wrat op je hand wel een gewone wrat is, is het raadzaam om contact op te nemen met je huisarts voor een beoordeling.